Του Γιώργου Γεωργιάδη*
Η επιθυμία μας που πήγαζε από ιερό καθήκον να επισκεφθούμε, ως απότιση της οφειλόμενης ελάχιστης Τιμής στη Μνήμη των Ηρώων προγόνων μας, τα Ελληνόπουλα εκείνα, που πριν από 74-75 χρόνια πολέμησαν για την Ελευθερία της Πατρίδος μέχρι τελευταίας ρανίδας του αίματος τους, όπου πάνω από 8.000 από αυτούς τους γενναίους άνδρες, έπεσαν ηρωϊκά στη Βόρειο Ήπειρο, «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι», έγινε πραγματικότητα από το Παράρτημα της ΕΑΑΣ Ξάνθης, με 50 μέλη των Οικογενειών και 8 φίλους τους, από 26-28 Ιουν.2015.
Η προσκυνηματική μας αυτή εκδρομή είχε ως κύριο προορισμό την επίσκεψη στα χωριά της Βορείου Ηπείρου για να συναντηθούμε με τους Ομογενείς μας, όπως και να αποτίσουμε φόρο τιμής, στα υπάρχοντα Στρ. Νεκροταφεία στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου στους ΒΟΥΛΙΑΡΑΤΕΣ, στην ΚΛΕΙΣΟΥΡΑ (στο Μοναστήρι Αγ. Νικόλαος) και το ιστορικό ΥΨΩΜΑ731, τις σύγχρονες ‘’Θερμοπύλες που δεν έπεσαν ποτέ’’, όπως επικράτησε να λέγεται.
Παράλληλα συνδυάσαμε και την επίσκεψη στα αξιοθέατα της περιοχής, ενώ στην επιστροφή επισκεφθήκαμε και το Πολεμικό Μουσείο του Αγώνα 1940-1941, στο ΚΑΛΠΑΚΙ. Το συνοπτικό οδοιπορικό μας ,με τις κύριες δραστηριότητες και γεγονότα κατά ημέρα, ήταν :
Δείτεκαι αυτά
26 Ιουν.’15 (1η ημέρα ): Ξάνθη- Ηγουμενίτσα-Αγ, Σαράντα
Κινηθήκαμε εξαντλώντας την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ, φθάνοντας στην Ηγουμενίτσα και από εκεί μέσω ΣΑΓΙΑΔΑΣ περάσαμε τις απογευματινές ώρες μέσω του μεθοριακού σταθμού Μαυρομάτι, στη γειτονική ΑΛΒΑΝΙΑ. Η πρώτη μας επίσκεψη ήταν στον Αρχαιολογικό χώρο στο Βουθρωτό (Αλβανικά: Butrint ή Butrinti, Αρχαία Ελληνικά: Βουθρωτόν), που είναι αρχαία ελληνική πόλη περίπου 20 χιλιόμετρα νότια από τους Αγίους Σαράντα, όπου και ακολούθως διανυκτερεύσαμε .
27η Ιουν.’15(2η ημέρα): Αγ, Σαράντα-ΚΛΕΙΣΟΥΡΑ- υψ,731-Αργυρόκστρο
Η πρώτη μας στάση έγινε στο ολοκαίνουριο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Κλεισούρας στο (νέο) στρατιωτικό νεκροταφείο, έργο και αυτό του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, στον αύλειο χώρο του οποίου υπάρχει ένας τεράστιος σταυρός που υψώνεται πάνω από τους τάφους με τους ήδη έτοιμους 350 τάφους (ανά 28άδες, με σταυρούς, χωρίς ονόματα ακόμη),που προορίζονται για να τοποθετηθούν τα οστά ηρώων μας που φυλάσσονται σε μεταλλικά οστεοφυλάκια μέσα στον ι.ν. και απομένει να ταφούν.
Τελέστηκε ακολούθως τρισάγιο από τον Πρεσβύτερο κ. Νικόδημο Καρκασίνα, ακολούθησε η 1η κατάθεση στεφάνου από τον Αντγο ε.α Νικόλαο Φωτιάδη, επίτιμο Υδκτή Δ’ΣΣ, ενώ επακολούθησε ο Εθνικός Ύμνος.
Αμέσως μετά αναχωρήσαμε για τον κύριο σκοπό της επίσκεψής μας, το προσκύνημα στο ύψωμα 731. Δεν ανεβαίνει, από ΚΛΕΙΣΟΥΡΑ μέχρι το ύψωμα 731, ούτε λεωφορείο ή άλλο κοινό Ι.Χ., αλλά μόνον τζιπ 4χ4,στα οποία επιβιβαστήκαμε ταξιδεύοντας στον δύσβατο και ορεινό χωματόδρομο, όπου απαιτήθηκε χρόνος 1ώρα και 20’ για 14 χλμ!!!!. 
Λίγο πριν από την κορυφή, υπάρχει μια μικρή πέτρινη πλάκα, μνημείο για Ιταλούς νεκρούς (κατεστραμμένο πλέον) με χαραγμένη την επιγραφή στα ιταλικά «η Μεραρχία Πούλιε στους πεσόντες, οι οποίοι πρώτοι μεταξύ των στρατιωτών της Ιταλίας έκαμαν το ύψωμα αυτό ιερό πορφυρό θυσιαστήριο χαραυγή για την πατρίδα». 
Τριάντα μέτρα ψηλότερα ,υπάρχει το λιτό μνημείο για τους Έλληνες ήρωες μας, με την Πινακίδα «ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΗΡΩΪΚΩΣ ΣΤΟ ΥΨΩΜΑ 731,ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ 1941»
Έγινε η περιγραφή της Μάχης από τον Καθηγητή του 3ου Λυκείου Ξάνθης, κ Αργύρη Διαμαντή, ο οποίος ήρθε αποκλειστικά στη Β. Ήπειρο και με δικά του έξοδα), για την ενημέρωση μας και τη μεστή περιεχομένου αφήγηση του αγώνα που δόθηκε στο υψ.731. Μας συγκίνησε όλους με τον ενθουσιασμό του και τις άγνωστες λεπτομέρειες, όπως συγκινήθηκε και ο ίδιος στη τελετή που πραγματοποιήσαμε !!!. Είναι άξιος και ταυτόχρονα σεμνός Έλληνας, που τιμά τον χώρο των εκπαιδευτικών.
Τελέστηκε στη συνέχεια τρισάγιο από τον Πατέρα Νικόδημο ο οποίος τελειώνοντας μας προσκάλεσε όλους και μαζί του ψάλαμε ‘’ Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα Νικητήρια ‘’, στη συνέχεια έγινε η 2η κατάθεση στεφάνου, από τον Πρόεδρο του Παραρτήματος ΕΑΑΣ Ν. Ξάνθης, ενώ επακολούθησε από όλους μας ο Εθνικός Ύμνος, σε συνθήκες συγκινησιακής φόρτισης, κράμα ενθουσιασμού , ανατριχίλας και Εθνικής Υπερηφάνειας,
όλοι κλαίγαμε μπροστά στο Μνημείο και τη δική μας μαρμάρινη πλάκα που τοποθετήσαμε, στην οποία αναγράφεται « ΑΘΑΝΑΤΟΙ!!!!, ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΥΨΩΜΑΤΟΣ 731 ΤΑΠΕΙΝΑ ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΜΝΗΜΗΣΑΣ – Παράρτημα ΕΑΑΣ Ν. Ξάνθης/27 Ιουν.2015», για να θυμίζει το δικό μας προσκύνημα.
Ακολουθώντας την αντίστροφη διαδρομή επιστρέψαμε αργά το απόγευμα στο Αργυρόκαστρο. Στις 18:15, μας υποδέχτηκε στη Μητρόπολη, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Αργυροκάστρου κκ. Δημήτριος, ο οποίος μας ευχαρίστησε για την επίσκεψή μας στη Β. Ήπειρο, μας ενημέρωσε λεπτομερώς για το έργο, τις συνθήκες και τις δυσχέρειες, κάτω από τις οποίες επιτελείτο αρχικά το έργο του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου, εστιάζοντας στα της δικής του Μητροπολιτικής Περιοχής.
Του μεταφέραμε τις ευχές και τα δώρα του δικού μας Μητροπολίτου κκ Παντελήμονος, τον προσφώνησε ο Επίτιμος Διοικητής Δ’ Σ.Στρατού .Στρατηγός ε.α Δημήτριος Αικατερίνης, ενώ τα δικά μας δώρα πρόσφερε ο Πρόεδρος του Παραρτήματος ΕΑΑΣ Ν. Ξάνθης, Υπτγος ε.α Γεώργιος Γεωργιάδης.
28η Ιουν’15 (3η Ημέρα) Αργυρόκαστρο-Βουλιαράτες- ΚΑΛΠΑΚΙ-ΞΑΝΘΗ
Αναχώρηση από Αργυρόκαστρο και στάση για σύντομο εκκλησιασμό στη Δερβιτσιάνη, χωριό Ελληνικό με εντυπωσιακή εκκλησία και νηπιαγωγείο που ίδρυσε η ορθόδοξη εκκλησία, εκεί μας υποδέχτηκε ο Δήμαρχος ( Δημογέροντα τον αποκαλούν εκεί) κ. Φώτος Γκούτζος. Είχαμε χρόνο και μιλήσαμε με πολλούς κατοίκους της Ελληνικής Ομογένειας της Β. Ηπείρου, οι οποίοι μας μετέφεραν την αγάπη τους και την νοσταλγία τους για την Πατρίδα .
Μετά από 20 χλμ φθάνουμε στο χωριό Βουλιαράτες. ένα από τα 24 χωριά της επαρχίας Δρόπολης, που βρίσκεται 6 χλμ από τα σύνορα, δίπλα στο δρόμο Κακαβιάς – Αργυροκάστρου. Δίπλα στο χωριό, ο ομογενής Μπάκος Ιωάννης, είχε χτίσει εκκλησάκι, στον προαύλιο χώρο του οποίου είχαν ταφεί Έλληνες στρατιώτες, τους τάφους των οποίων και φρόντιζε, όπως και οι άλλοι κάτοικοι.
Επί Χότζα, έκρυψε τους σταυρούς και τηρούσε με μεγάλη μυστικότητα τον κατάλογο με τα ονόματα των νεκρών στρατιωτών, όπως μας διηγήθηκε ο Γ. Μπάκος (ή Πάκος), που από ετών φροντίζει τους τάφους και το ηρώο.
Μετά το1991 ιδρύθηκε το σημερινό στρατιωτικό νεκροταφείο, επισκευάσθηκε το παλαιό μικρό εκκλησάκι, αφιερώθηκε στην Αγία Σκέπη, που εγκαινιάσθηκε την 28η Οκτ 1999. Εδώ, συναντήσαμε και άλλο Σύλλογο εκδρομέων από τη Λάρισα, έγινε η 3η κατάθεση στεφάνου από τον Στγο ε.α. Δημήτριο Αικατερίνη, επίτιμο Δκτή Δ’Σ. Στρατού, επακολούθησε από όλους μας ο Εθνικός Ύμνος, που ταυτόχρονα σφράγισε τις εκδηλώσεις μας στη Β. Ήπειρο.
Περάσαμε τα σύνορα και μπήκαμε στη Χώρα μας, από το μεθοριακό σταθμό Κακαβιάς και μετά από σύντομη διαδρομή φθάσαμε στο ΚΑΛΠΑΚΙ όπου επισκεφθήκαμε Πολεμικό Μουσείο Αγώνα 1940.Οι στρατιώτες ξεναγοί μας επιλύουν τις απορίες σχετικά με τα γεγονότα του πολέμου και μας ξεναγούν στα πλούσια εκθέματα, ενώ στην αρχή παρακολουθήσαμε VIDEO, με την αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου.
Σε κοντινή απόσταση είδαμε και τη σπηλιά που χρησιμοποιήθηκε, κατά τη διάρκεια του πολέμου, ως Στρατηγείο του Διοικητή της 8ης Μεραρχίας,. την είσοδο της οποίας σήμερα κοσμεί η προτομή του Υποστρατήγου Χαράλαμπου Κατσιμήτρου, που με την πίστη του να υπερασπιστεί τη γραμμή άμυνας Ελαίας – Καλαμά καθήλωσε τις Ιταλικές δυνάμεις στο Καλπάκι. Στη συνέχεια μεταβήκαμε στον διπλανό λόφο ‘’Σειλητούρια’’, όπου δεσπόζει το γιγάντιο μπρούτζινο άγαλμα του πολεμιστή στρατιώτη του ’40
. Στην πλαγιά του λόφου προφήτης Ηλίας, το καλοδιατηρημένο ΟΧΙ θυμίζει την εποχή και το έπος του ’40. Εδώ στην ουσία ολοκληρώθηκε το προσκυνηματικό μας ταξίδι.
Θεωρήσαμε χρέος μας να αναδείξουμε και να προβάλουμε τη δραστηριότητα αυτή, προσδοκώντας, ότι οι προσπάθειες της Ελληνικής Πολιτείας θα συνεχιστούν , μέχρι να τοποθετηθούν τα οστά, που φυλάσσονται στα οστεοφυλάκια, θα αναγνωριστούν και τοποθετηθούν στη γη για την οποία αγωνίστηκαν.
Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας, σε όσους και όσες ήταν μαζί μας, όπως και σε όλους που συνετέλεσαν στην επιτυχία αυτού του προσκυνήματος. δραστηριότητάς μας.
* Ο Γεώργιος Γεωργιάδης είναι
Υποστράτηγος ε.α και Πρόεδρος ΤΣ ΕΑΑΣ Ξάνθης
