Στις 21 Μαΐου 2016 η Κρήτη θα φιλοξενήσει αθλητές από πολλές χώρες στον υπερβατικό αγώνα δρόμου Heroes Ultra 2016, που θα ακολουθήσει τα χνάρια των Καταδρομών και των Κρητών Αγωνιστών της θρυλικής απαγωγής του Στρατηγού Κράιπε.
Πάνω από 70 χρόνια μετά την δραματικότερη επιχείρηση του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, 32 δρομείς από 12 χώρες θα επιχειρήσουν την κάλυψη και των 154 χιλιομέτρων της πορείας διαφυγής των απαγωγέων στην Κρητική ενδοχώρα σε λιγότερο από 30 ώρες.
Το χρονικό και η Ιστορία της Απαγωγής του Στρατηγού Κράιπε!
Η ιστορία της απαγωγής του Στρατηγού Κράιπε συναρπάζει ακόμα και σήμερα. Γοητεύει με τα ηρωικά κατορθώματα των πρωταγωνιστών της και υπνωτίζει με την σχεδόν κινηματογραφική εξέλιξή της.
Είναι όμως κάτι περισσότερο από μία ιστορία μερικών γενναίων στρατιωτών: είναι η ιστορία ενός ολόκληρου πληθυσμού που αψηφώντας έναν υπεράριθμο αντίπαλο σήκωσε στους ώμους του ένα κατόρθωμα που φωτίζει ακόμη την αστείρευτη φιλοδοξία του ανθρώπινου πνεύματος.
[Χάρτης της απαγωγής – © The Estate of William Stanley Moss]
Το σχέδιο
Μετά την εισβολή και κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς το 1941 και την πλήρη αποχώρηση των Συμμαχικών στρατευμάτων προς την Αίγυπτο, μέλη του τομέα ειδικών επιχειρήσεων SOE (Special Operations Executive) του Βρετανικού στρατού άρχισαν να επιστρέφουν σταδιακά στο νησί.
Με τη βοήθεια Κρητών ανταρτών σκοπός των ανδρών της SOE ήταν η οργάνωση δράσεων παρενόχλησης και σαμποτάζ των στρατευμάτων κατοχής στην Κρήτη, δράσεων που οργανώνονταν και διευθύνονταν από τα κρησφύγετα των αντιστασιακών στην ορεινή ενδοχώρα.
Από το 1943 η παρουσία της SOE στο νησί ήταν μόνιμη και πράκτορες και υλικά πηγαινοέρχονταν συχνά μεταξύ της Κρήτης και του συμμαχικού διοικητηρίου στο Κάιρο. Ήταν στην Αίγυπτο όπου ο Ταγματάρχης Πάτρικ Λη Φέρμορ και ο Λοχαγός Γουίλιαμ Στάνλεϊ Μος συνέλαβαν την ιδέα της απαγωγής του Γερμανού διοικητή της φρουράς του νησιού, του μισητού “Χασάπη της Κρήτης”, Στρατηγού Φρίντριχ-Βίλχελμ Μύλλερ.
Το σχέδιο ήταν, θεωρητικά, απλό: το δίδυμο Φέρμορ-Μος θα έπεφτε στο νησί με αλεξίπτωτα και με τη βοήθεια δύο Κρητών μελών της SOE, τους Γιώργο Τυράκη και Μανώλη Πατεράκη, και ντόπιους αντάρτες θα απήγαγαν τον Στρατηγό Μίλλερ, μεταφέροντάς τον στο Κάιρο.
Το στρατηγείο άκουσε την πρόταση με ενδιαφέρον και ενέκρινε την επιχείρηση που αναμενόταν θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στο γόητρο της Ναζιστικής πολεμικής μηχανής.
[© The Estate of William Stanley Moss]
Όταν ο Μύλλερ αναπάντεχα αντικαταστάθηκε τον Φεβρουάριο του 1944, η απόφαση παρέμεινε αμετάλλακτη. Νέος στόχος, ο αντικαταστάτης του Μίλλερ στην Κρητική φρουρά, Στρατηγός Χάινριχ Κράιπε.
Η Απαγωγή
Την νύχτα της 26 Απριλίου 1944, μετά από ημέρες αναμονής, η ομάδα παρατάσσεται στην προγραμματισμένη θέση ενέδρας έξω από τις Αρχάνες, νότια της πόλης του Ηρακλείου. Μεταμφιεσμένοι σε Γερμανούς στρατονόμους, η ομάδα σταματά το όχημα του έκπληκτου Στρατηγού Κράιπε ο οποίος, υπό την απειλή όπλου, στοιβάζεται στο πίσω κάθισμα.
Ο Μος παίρνει το τιμόνι με τον Φέρμορ στη θέση του συνοδηγού να έχει φορέσει το καπέλο του Κράιπε. Το δράμα ξεκινά.
Αντίθετα με κάθε πρόβλεψη, το αμάξι κινείται προς το πολυπληθές Ηράκλειο. Οι δρόμοι σφύζουν από Γερμανικά στρατεύματα, άνδρες του Κράιπε.
Η ομάδα κρατά την ψυχραιμία της και με μοναδικό θράσος οδηγεί το αυτοκίνητο μέσα από 22 Γερμανικά μπλόκα, φωνάζοντας στους οπλισμένους φρουρούς να αδειάσουν το δρόμο για τη διέλευση του αυτοκινήτου του Στρατηγού!
Ελπίζοντας ότι η πορεία θα παραπλανήσει τους Γερμανούς ότι οι απαγωγείς διέφυγαν από τις βόρειες παραλίες, εγκαταλείπουν το αυτοκίνητο στη μέση της οδού Ηρακλείου-Ρεθύμνου, αφήνουν ένα σημείωμα στους διώκτες τους αποποιούμενοι τη συμμετοχή Κρητών με την ελπίδα της αποτροπής αντιποίνων και βάζουν πορεία για την ορεινή ενδοχώρα.
Πρώτη στάση, το χωριό των Ανωγείων, όπου η ομάδα λαμβάνει ψυχρή υποδοχή. Στο άκουσμα των συνθηματικών, οι πόρτες κλείνουν.
Οι απαγωγείς είναι ντυμένοι ακόμα με τις στολές της Γερμανικής στρατονομίας. Όταν τα γνώριμα πρόσωπα τελικά ταυτοποιούνται και τα νέα της απαγωγής διαρρέουν στο χωριό, ξεσπά ενθουσιασμός: ο Γερμανός διοικητής της φρουράς της Κρήτης βρίσκεται στα χέρια της αντίστασης.
[Απαγωγείς και Κράιπε στην ανάβαση του Ψηλορείτη – © The Estate of William Stanley Moss]
Για τις επόμενες 20 σχεδόν ημέρες, ένα ριψοκίνδυνο κρυφτό εκτυλίσσεται στα βουνά του Ρεθύμνου. Οι απαγωγείς, βοηθούμενοι από τους αντάρτες και τους κατοίκους της περιοχής, κινούνται αποκλειστικά τη νύχτα από χωριό σε χωριό.
Οι θήτες τους, έχοντας ξεπεράσει το πρώτο σοκ και έχοντας αναδιοργανωθεί, έχουν αποκλείσει την πρόσβαση στις νότιες παραλίες του νησιού και σε πυκνές περιπόλους χτενίζουν βουνά και πεδιάδες. Ένα βράδυ, απαγωγείς και θήτες περνούν λίγα μέτρα μακριά σε αντίθετη κατεύθυνση.
[Ένας ηττημένος Κράιπε περιστοιχισμένος από τους απαγωγείς του – © The Estate of William Stanley Moss]
Στις 14 Μαΐου 1944 έρχεται η λύτρωση: μετά από 100 μίλια περιήγησης στα βουνά, η ομάδα επιβεβαιώνει ραντεβού με Βρετανικό σκάφος για την Παραλία Περιστερέ στο Ροδάκινο. Η Οδύσσεια είχε τελειώσει.
Επίλογος
Ο πόλεμος είχε τελειώσει για τον Στρατηγό Κράιπε. Η επιχείρηση που είχε γεννηθεί σε μία λέσχη ψαρέματος στο Κάιρο είχε στεφθεί με επιτυχία.
Για τον τοπικό πληθυσμό της Κρήτης, δεν υπήρξαν άμεσα αντίποινα. Ήταν αρκετά αργότερα, τον Αύγουστο του 1944, όταν το πλήρες Ναζιστικός μένος έπεσε στις πλάτες των Κρητών.
Δεκάδες χωριά (Ανώγεια, Γερακάρι, Άνω Μέρος, ακόμα και χωριά χωρίς άμεση συμμετοχή στην απαγωγή Κράιπε) κατακάηκαν και ισοπεδώθηκαν από Γερμανικές εφόδους κατά διαταγή του Στρατηγού Μίλλερ που είχε επιστρέψει στη θέση του διοικητή κατοχής στην Κρήτη.
Η βιαιότητα ήταν χαρακτηριστική του Μίλλερ – χαρακτηριστικός ήταν και ο κυνισμός της επίθεσης κατά των ντόπιου πληθυσμού: σε μία προσπάθεια να αποτρέψουν αντιστασιακές δράσεις κατά των Γερμανικών στρατευμάτων που θα υποχωρούσαν από το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο προς το φρούριο των Χανίων, οι Γερμανοί έκαναν στάχτη τα πάντα στο πέρασμά τους. Η πορεία του πολέμου είχε γυρίσει ανεπιστρεπτί εναντίον τους.
Με την βοήθεια σύσσωμου του τοπικού πληθυσμού, η ομάδα κατάφερε τελικά να σπάσει τον κλοιό των Γερμανικών περιπόλων στα νότια του νησιού και να φυγαδεύσει τον Κράιπε στο Κάιρο από την παραλία Περιστερέ στις 14 Μαΐου 1944.
Η επαναφορά της πορείας απαγωγής ως αγώνα δρόμου “Heroes Ultra 2016″!
Η επαναφορά της πορείας απαγωγής ως αγώνα δρόμου αποτελεί πρόκληση για διοργανωτές και αθλητές. Πέρα από την απόσταση των 154 χλμ, η διαδρομή θα φέρει αντιμέτωπους τους συμμετέχοντες με σχεδόν 5.500 μ συνολικής ανάβασης στον Ψηλορείτη, τον Κρυονερίτη και άλλα βουνά του Ρεθύμνου.
Οκτώ ενδιάμεσοι σταθμοί ανεφοδιασμού θα προμηθεύουν τους αθλητές με νερό και τρόφιμα, με την θερμιδική κατανάλωση να υπερβαίνει τις 10.000 θερμίδες. “
Αν και φυσικά θέλουμε να δούμε όλους τους φίλους δρομείς στον τερματισμό, υπολογίζουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό ακόμα και ανάμεσα σε πολύ έμπειρους αθλητές δεν θα καταφέρει να ολοκληρώσει μέσα στο χρονικό όριο των 30 ωρών,” δηλώνει ο εκπρόσωπος της διοργάνωσης, Παναγιώτης Γκόνος. “Σε έναν τέτοιο αγώνα, τίποτα δεν είναι δεδομένο.”
Έναρξη/Τερματισμός
Το Heroes Ultra εκκινεί στη Μονή Βωσάκου στον Μυλοπόταμο στις 8πμ το Σάββατο 21η Μαΐου 2016 και τερματίζει στην Παραλία Περιστερέ, το σημείο εκκένωσης της ομάδας των απαγωγέων του Στρατηγού Κράιπε, στις 2μμ την Κυριακή 22 Μαΐου 2016.
Σταθμοί ανεφοδιασμού/αποκλεισμού
Οι αθλητές θα υποστηρίζονται στη διαδρομή από 8 ενδιάμεσους σταθμούς ανεφοδιασμού, καθώς και αρκετά άλλα μη επανδρωμένα σημεία ανεφοδιασμού με νερό από τις πολλές πηγές που υπάρχουν κατά μήκος της διαδρομής.
Η 1η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών συμμετέχει στο Heroes Ultra!
Με μεγάλη χαρά ανακοινώνουμε ότι, αποδεχόμενη το κάλεσμα της διοργάνωσης, η 1η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών θα αναλάβει τον σταθμό ανεφοδιασμού του αγώνα στον Κρυονερίτη.
Η 1η ΜΑΛ είναι μία από τις πιο ιστορικές και δραστήριες μονάδες των Δυνάμεων Καταδρομών των Ελληνικών Ειδικών Δυνάμεων. Η μονάδα, που εδράζει στο Μάλεμε Χανίων, είναι ιδιαίτερα αγαπητή στο νησί και στελεχώνεται από πολλούς Κρητικούς Αξιωματικούς και φαντάρους.
Τον Νοέμβριο του περασμένου έτους είχαμε τη χαρά να επισκεφτούμε την 1η ΜΑΛ στο Μάλεμε και να γνωρίσουμε τον Διοικητή της μονάδας, Ανχη Νικόλαο Κωστάκη, ο οποίος αμέσως αγκάλιασε την ιδέα της συμμετοχής της 1ης ΜΑΛ στον αγώνα που γεννήθηκε από μία από τις θρυλικότερες καταδρομικές επιχειρήσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Είναι μεγάλη μας τιμή που η αίτηση της διοργάνωσης έγινε αποδεκτή με αποτέλεσμα να έχουμε στον αγώνα την παρουσία των απογόνων και συνεχιστών της καταδρομικής παράδοσης της απαγωγής Κράιπε.
Η 1η ΜΑΛ θα επανδρώσει τον τελευταίο σταθμό ανεφοδιασμού/αποκλεισμού του αγώνα στον Κρυονερίτη (περίπου στα 140χλμ της διαδρομής) την νύχτα της 21/5 και το πρωί της 22/5.
Οι δύο Αξιωματικοί και δύο Καταδρομείς της Μονάδος θα προσφέρουν φαγητό και νερό στους αθλητές, συμπεριλαμβανομένου και του δικού τους Ανθυπολοχαγού και ημεροδρόμου Δήμου Μαρίφογλου που λαμβάνει μέρος στον αγώνα.