Για μια άλλη φορά, αρχής γενομένης από το 1996, γινόμαστε μάρτυρες του κλεισίματος εθνικών οδών από τους αγρότες με αιτήματα ετησίως και μονοτόνως επαναλαμβανόμενα. Τα κλασικά αιτήματα είναι η μείωση του κόστους παραγωγής, η μείωση του κόστους ενέργειας και άρδευσης, η αναπλήρωση απωλειών εισοδήματος εξαιτίας μειωμένων διεθνών τιμών των βασικών προϊόντων και η πλήρης και άμεση αποζημίωση από φυσικές καταστροφές των καλλιεργειών. Δίπλα σε αυτά, τα οποία είναι κοινά, υπάρχουν επιμέρους αιτήματα, αναλόγως της περιοχής και της καλλιέργειας .
Η εμπειρία των μπλόκων του 1996, κατά την οποία αποκλείστηκαν τα πάντα για εβδομάδες, ήταν τόσο τραυματική για τους πολίτες και εξαπέλυσε τέτοια θύελλα αντιδράσεων με κάθετη μείωση της ανοχής και κατανόησης απέναντι στα αγροτικά ζητήματα που από τότε τα ετήσια μπλόκα αφήνουν πάντα παρακαμπτήριες οδούς για τους οδηγούς. Αυτό που πονάει πολύ και εκθέτει την Ελλάδα διεθνώς είναι ο αποκλεισμός των εξόδων της χώρας προς Τουρκία και βαλκανικές χώρες, πράγμα που εμπλέκει σε ατελείωτη ταλαιπωρία Έλληνες και ξένους οδηγούς, άσχετους περί τα αγροτικά.
Εφέτος όμως οι αγρότες άρχισαν τον ετήσιο και τελετουργικό αποκλεισμό με τους καλύτερους οιωνούς. Οι πολίτες, κατά μεγάλην πλειοψηφίαν, ήταν και πολλοί είναι ακόμη με το μέρος τους, παρά την ταλαιπωρία. Ίσως διότι οι τιμές στην αγορά είναι αδικαιολογήτως πολλαπλάσιες των τιμών παραγωγού, ίσως για έκφραση συμπάθειας εξαιτίας του σκανδάλου ΟΠΕΚΕΠΕ, κάτι που στερεί πόρους από έντιμους αγρότες, ίσως από άλλους λόγους, οι πολίτες ακόμη στηρίζουν τους αγρότες και απαιτούν και αυτοί οριστική λύση των προβλημάτων τους για να φύγουν επιτέλους τα ετήσια πανηγύρια από τις εθνικές οδούς.
Για το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ ελέχθησαν πολλά και ο γράφων δεν έχει να προσθέσει περισσότερα. Αποτελεί ένα ακόμη αίσχος- και θα έλεγα άγος-για το κράτος μας που δεν θα ξεχαστεί από την Ευρώπη. Οι συνήθεις δικαιολογίες του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη περί ”συνήθων παθογενειών του ελληνικού κράτους” και λοιπά φαιδρά και θλιβερά, δεν γίνονται πλέον αποδεκτές.
Η Νέα Δημοκρατία θα χρεωθεί εις ολόκληρον το άγος (το άγος οι αρχαίοι το ταύτιζαν περίπου με την ύβριν) του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι αμαθείς, προκλητικοί, θρασείς πολιτικοί φίλοι της που παρελαύνουν στις αίθουσες της Βουλής στα πλαίσια της εξεταστικής επιτροπής, αποδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο οτι ο κορμός και η αρχική αιτία του σκανδάλου ήταν να εκμαυλίσει συνειδήσεις και να μεταστρέψει σε όφελος των ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας κρίσιμα τμήματα του πληθυσμού σε κρίσιμες περιοχές, όπως η Κρήτη, η οποία Κρήτη, μετά τα Βορίζια, για μια ακόμη φορά γίνεται όνειδος της Ελλάδος και αιτία οργής.
Η κάποτε λεβεντογέννα έγινε…κλεφτογέννα!!! Η αμάθεια, η προκλητικότης και η θρασύτης των πολιτικών φίλων της σημερινής Νέας Δημοκρατίας φανερώνουν το που έφτασε σήμερα το επίπεδο της άλλοτε έντιμης, νοικοκύρισσας και αξιοκρατικής Δεξιάς στην Ελλάδα με την εισδοχή και συλλογή τυχάρπαστων αχρείων του λεγόμενου…Κέντρου! Αυτά.
Όμως, το αγροτικό πρόβλημα είναι βαθύτερο και αυτό μόνον ενδιαφέρει. Σε πιο παλιές και απλές εποχές κατά τις οποίες το μεγαλύτερο μέλημα του κράτους ήταν η επισιτιστική αυτάρκεια, οι αγρότες δεν έκλειναν τους δρόμους.
Η τιμή του βασικότερου προϊόντος, του σίτου, ήταν κρατικώς εγγυημένη μέσω της ΚΥΔΕΠ (αλήθεια, την θυμάστε;) και υπήρχε ισορροπία στην αγορά. Ακόμη και ο μικρός κλήρος ήταν αρκετός για να εξασφαλίσει ένα στοιχειώδες επίπεδο διαβίωσης για έναν ολιγαρκή και δωρικό αγρότη, πράγμα που δεν ισχύει σήμερα.
Μετά την εισδοχή της χώρας στην ΕΟΚ, τον μηχανισμό επιδοτήσεων, το άνοιγμα των αγορών, τον καθορισμό των τιμών βασικών αγροτικών προϊόντων από τα διεθνή χρηματιστήρια σε μια αγορά πλήρως πλέον παγκοσμιοποιημένη, την σπάνιν ύδατος και τα προβλήματα που φέρει μαζί της η κλιματική αλλαγή-κρίση, η παλιά ισορροπία κατέρρευσε και πλέον έχουμε νέα προβλήματα στα οποία καλούμαστε να απαντήσουμε.
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρώπης χορηγεί μεν επιδοτήσεις, πλην όμως θέτει κανόνες και περιορισμούς στους οποίους η μικρά Ελλάς οφείλει να υπακούσει. Άρα, εκτός από την προσαρμογή, οι ελληνικές κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να βοηθούν παντοιοτρόπως τους αγρότες τους, όπως κάνουν όλες οι κυβερνήσεις, πάντα όμως στα πλαίσια του δυνατού και του ευρωπαϊκού νόμου. Ας είμαστε κατ’αρχήν εξηγημένοι.
Εγγυημένο εισόδημα δεν υπάρχει σε καμία επαγγελματική τάξη στην ελεύθερη αγορά και η εποχή της ΚΥΔΕΠ παρήλθε. Επομένως, το μόνο που μένει είναι η πλήρης και άμεση αποζημίωση λόγω φυσικών καταστροφών ή ασθενειών μέσω του μηχανισμού αγροτικών αποζημιώσεων. Αυτό αποτελεί ευθύνη του κράτους.
Επίσης, εάν μια καλλιέργεια δεν αποδίδει, οι ίδιοι οι αγρότες οφείλουν να την αντικαταστήσουν με μια άλλη που παράγει διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά ή αγαθά προς εγχώρια χρήση. Τι μπορεί να κάνει το κράτος εδώ; Μα να μειώσει μέχρι εξαφανίσεως τις επιβαρύνσεις ΦΠΑ για όλα τα εφόδια και τον τεχνολογικό εξοπλισμό.
Εναπόκειται στους ίδιους τους αγρότες βέβαια να κάνουν τους κατάλληλους συνεταιρισμούς (δεν ζούμε, ευτυχώς, στην πασοκική δεκαετία του 1980, οπότε οι συνεταιρισμοί κατεστράφησαν από εσωτερική κακοδιαχείριση). Εναπόκειται αποκλειστικά στους αγρότες να δημιουργήσουν νέους υγιείς συνεταιρισμούς. Γιατί δεν αντιγράφουν τους ευρωπαϊκούς;
Εναπόκειται όμως στην κυβέρνηση να χάσει ακόμη και τον ΦΠΑ τελείως και να περιορίσει τα κέρδη των εμπόρων εφοδίων. Κάποιος πρέπει να πει στην σημερινή κυβέρνηση οτι ο οικονομικός φιλελευθερισμός έχει τα όριά του και οτι δεν είναι πια δυνατόν σε άλλη τιμή να αγοράζει το λίπασμα ο Ολλανδός αγρότης και σε πολλαπλάσια ο Έλληνας.
Αν η κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη έχει φίλους στην αγορά αγροτικών εφοδίων, τους οποίους ευεργετεί (αλήθεια, με ποιο αντάλλαγμα;), την συμβουλεύω να αλλάξει φίλους.
Για την σπάνιδα του ύδατος και για να μην χάσουμε και το πολύτιμο βαμβάκι (αρκετά ήδη χάσαμε με τα τεύτλα και τον καπνό, φτάνει!) η λύση είναι η κατασκευή φραγμάτων σε σχετικά υψηλά υψόμετρα της Θεσσαλίας για περιορισμό του πλημμυρικού νερού και για την άρδευση του Κάμπου, όπως συμβούλευσαν την κυβέρνηση μετά την Μεγάλη Πλημμύρα του 2023 οι Ολλανδοί ειδικοί.
Που είναι τα έργα; Αυτό, σε συνδυασμό με την μερική εκτροπή του Αχελώου και την στάγδην άρδευση δεν αρκούν να λύσουν το πρόβλημα; Ο γράφων δεν γνωρίζει, πλην όμως το συνιστά εντόνως και αυτό η κυβέρνηση πρέπει να το κάνει…χθες. Οι βροχές είναι τόσο λίγες πια που δεν μας παίρνει να χάνουμε ούτε σταγόνα. Γιατί δεν ρωτούν τους Ισραηλινούς πως πρασίνισαν την έρημο Νεγκέβ;
Όσον αφορά στην μειωμένη τιμή του αγροτικού πετρελαίου στην αντλία, αυτό το ψηφιακό πρόβλημα ας το λύσουν οι ψηφιακοί ειδικοί. Τέλος, όσον αφορά στο κόστος της ενέργειας, αν βάλουν η ΔΕΗ και η κυβέρνηση λίγο νερό στο κρασί τους, δεν νομίζω οτι το πρόβλημα είναι άλυτο και ας πάρουμε μια μπελαρά λιγότερη. Αυτό, μέχρι να δημιουργήσουν οι συνεταιρισμοί νέες ενεργειακές κοινότητες, πράγμα απολύτως πλέον απαραίτητο με την βοήθεια πάντα του κράτους. Το ελληνικό κράτος με τις εγγυημένες τιμές έχει βοηθήσει και βοηθά ακόμη τους παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ας κάνει το ίδιο στους αγρότες, εφόσον βέβαια και οι ίδιοι θέλουν να βοηθηθούν και κάνουν κάτι γι’αυτό.
Ο γράφων δεν είναι ειδικός περί τα αγροτικά. Αποδέχομαι πλήρως την πιθανότητα να κάνω λάθος σε όλα αυτά. Κατόπιν αυτού, κλείνω το παρόν σημείωμα με μια πρόταση που ίσως φανεί λογική από όλους τους ενδιαφερομένους.
Προτείνω την δημιουργία μιας επιτροπής αντιπροσωπευτικής ΟΛΩΝ των αγροτών και κτηνοτρόφων της Ελλάδος, η οποία θα είναι μόνιμη και θα αποτελεί πλέον θεσμό κοινωνικό. Αυτός ο θεσμός να είναι σε μόνιμη βάση σε επαφή με το υπουργείο Γεωργίας, ασχέτως ποιος είναι ο υπουργός και ασχέτως ποια είναι η κυβέρνηση.
Αυτοί οι δυο να συνδιαλλέγονται άμεσα, συνεργαζόμενοι για την επίλυση των ζητημάτων της υπαίθρου, προκειμένου να επιλύονται τα προβλήματα πριν χρονίσουν και μεγενθυνθούν. Δεν βλέπω άλλη λύση για να γλυτώσουμε τα ετήσια μπλόκα από τα οποία δεν κερδίζει κανείς και όλοι χάνουν. Και ένα τελευταίο. Συμβουλεύω ΟΛΕΣ τις ελληνικές κυβερνήσεις, δεδομένου οτι η επιβίωση της αγροτικής ζωής είναι θέμα ζωτικό για την χώρα, να μην αντικαθιστούν τους εκάστοτε υπουργούς Γεωργίας πριν μάθουν την δουλειά και πριν αποδώσουν έργο. Αυτά.
Ιωάννης Ξηρός
Ταξ|χος ε.α.














