Η “κατάκτηση” του Σουλτανάτου του Ομάν απο τον Έλληνα Ταξίαρχο Ξηρό!

Ένα θαυμάσιο ταξίδι στο ΝΑ άκρο της Αραβικής Χερσονήσου,στο Σουλτανάτο του Ομάν πραγματοποίησε ο ΕΟΣ Αχαρνών από 27|12|2014 μέχρι 5|1|2015 με την συμμετοχή 22 μελών του και με αρχηγό τον Μάνο Μπρεντάνο.Στην αποστολή έλαβε μέρος και ο γράφων,μέλος του ΕΟΣ Αχαρνών και του Συλλόγου Πεζοπορίας-Ορειβασίας Τρικάλων,Ιωάννης Ξηρός !

Το Ομάν είναι χώρα πετρελαιοπαραγωγός που βρέχεται από την Αραβική Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο,χώρα ερημική ή ημιερημική και ορεινή με καλό οδικό δίκτυο,κατοικούμενη από περίπου 3.500.000 κατοίκους.

Γεωργικές καλλιέργειες συναντήσαμε στις οάσεις και σε ορεινά ή ημιορεινά χωριά,όπου υπάρχει σύστημα συλλογής και διανομής υδάτων των ορέων,προερχόμενο από πανάρχαιες τεχνικές και επίσης σε παραθαλάσσιες περιοχές.Οπουδήποτε αλλού η κτηνοτροφία και το μικρεμπόριο αποτελούν τις κύριες ασχολίες των κατοίκων.

Ο Σουλτάνος Qaboos al Zeid(Καμπούς αλ Ζε’ί’ντ)κυβερνά από το 1970,έχει την φήμη του σοφού και σώφρονος μεταρρυθμιστή που ακούει τα μυνήματα των καιρών και την φωνή του λαού,ο οποίος τον αγαπά,αυτό το είδαμε εμφανώς.Από το 2011 το Κοινοβούλιο έχει αρκετές νομοθετικές αρμοδιότητες(ενώ πριν το Κρατικό Συμβούλιο είχε μόνο συμβουλευτικές),πράγμα που σημαίνει οτι το Ομάν είναι πλέον Συνταγματική Μοναρχία.

Ο Σουλτάνος κράτησε,σοφά ποιών επί 45 χρόνια την χώρα του μακρυά από τις ενδοαραβικές διενέξεις,διεφύλαξε την ειρήνη και το πετρέλαιο του επιτρέπει να διατηρεί το βιοτικό επίπεδο σε αξιοζήλευτα για αραβική χώρα επίπεδα,αν και στο εσωτερικό υπάρχει αρκετή ενδημική φτώχεια,δεδομένων των περιορισμένων φυσικών πόρων.Πάντως,διαφθορά και χλιδή των αρχόντων ούτε αναφέρονται,ούτε από τους επισκέπτες διακρίνονται.
Το Ομάν(το όνομα μάλλον σημαίνει τον μοναχικό άνθρωπο της ερήμου)δέχθηκε τον ισλαμισμό από τον 17ο αιώνα μ.χ. και για αιώνες οι ηγέτες του ακολουθούσαν την πνευματική και πολιτική ηγεσία του Χαλιφάτου της Δαμασκού και αργότερα της Βαγδάτης.Κατά τις αρχές του 17ου αιώνα και μέχρι το 1750 περίπου αποτέλεσε τμήμα της πορτογαλικής αποικιακής αυτοκρατορίας,από την οποίαν κληρονόμησαν τρία πράγματα.

Την ενιαία διοίκηση του κράτους,την αρχιτεκτονική των φρουρίων και την ναυσιπλο’ί’α μακρυνών θαλασσών.Αυτά τους επέτρεψαν,μετά την απαλλαγή τους από τους Πορτογάλους να δημιουργήσουν μια δική τους παραλιακή αποικιακή αυτοκρατορία από τις παρυφές της ινδικής υποηπείρου μέχρι την Ζανζιβάρη στα ανοιχτά της Ανατολικής Αφρικής.

Υπήρξαν οι κυρίαρχοι του εμπορίου και ειδικότερα του δουλεμπορίου στην Ασία για πάνω από 150 χρόνια(σ.σ.Οι Ζανζιβάριοι εκδικούμενοι το δουλεμπόριο κατέσφαξαν όλους τους Ομανίτες στην Ζανζιβάρη το 1967,όπως διεπίστωσε ο γράφων σε άλλο ταξίδι του στο νησί αυτό).
Κατά τα ταραγμένα χρόνια του Α’Παγκ.Πολέμου και Μεσοπολέμου το Ομάν υπήρξε Προτεκτοράτο(δηλαδή διοικούμενη χώρα)της Βρετανίας και μετά τον Β’Παγκ.Πόλεμο απέκτησε την ανεξαρτησία του.Πάντως η αγγλική είναι η δεύτερη μετά την αραβική γλώσσα της διοίκησης και της εκπαίδευσης.
Το ταξίδι άρχισε με μια επίσκεψη στο επιβλητικό Μεγάλο Τέμενος της πρωτεύουσας Muscat(Μουσκάτ).Ο γράφων είναι σίγουρος οτι κάποτε το έργο αυτό θα ενταχθεί στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Οι λεπτομέρειες του διακόσμου,η αρχιτεκτονική και ο όγκος του κτιρίου είναι πέραν περιγραφής.Η ημέρα έκλεισε με μια ωραία τρίωρη πορεία από την 14.00 μέχρι την 17.00 στο μικρό φαράγγι υπό το όνομα Muttrah Walk στις παρυφές του προαστείου Μούτραχ της πρωτεύουσας και διανυκτέρευση σε σκηνές στην έξοδο του Wadi Yiti(Ουάντι Γίτι) δίπλα στην θάλασσα.

Wadi(Ουάντι)στην αραβική σημαίνει φαράγγι και τι Ομάν είναι κυριολεκτικά χαρακωμένο από μικρά ή μεγάλα wadis.Ορισμένα είναι χαρακτηριστικά,πλήρως αξιοποιημένα από τουριστικής ή ορειβατικής πλευράς,όπως το Wadi Shab(Φαράγγι των Βράχων) στο οποίο πεζοπορήσαμε για 3,5 ώρες την 29|12 από 13.00 μέχρι 16.30 και είχαμε την ευτυχία να κολυμπήσουμε για 1 ώρα και πλέον στο ανάντι ενός ορεινού ποταμού που θύμιζε μακρόσυρτη φυσική λεκάνη γλυκού νερού με κατάληξη σε καταρράκτη.

Η περιοχή του Shab είναι πλούσια σε νερά,φοίνικες και οπωροφόρα δένδρα και με τον ποταμό του φαραγγιού είναι εκπληκτικής ομορφιάς.Μετά από μια ακόμη πεζοπορία μίας ώρας από 17.30 έως 18.30 στο φαράγγι Tiwi(Τίβι) μεταφερθήκαμε στην παραλία του Fins(Φινς)για μια άλλη ονειρεμένη διανυκτέρευση δίπλα στην θάλασσα σε σκηνές και με χορούς και τραγούδια αραβικά και ελληνικά γύρω από την φωτιά(σ.σ.Αυτές οι παραθαλάσσιες διανυκτερεύσεις θύμισαν στον γράφοντα και σ’όλους μας τον τρόπο διακοπών μας κατά τις αξέχαστες δεκαετίες ’70 και ’80).

Η Τρίτη 30|12 ξεκίνησε με μια επίσκεψη στην πρώτη πρωτεύουσα του Ομάν,την ωραία πόλη Sur(Σουρ),της οποίας οι παλιές συνοικίες με ινδικές,περσικές και αφρικανικές επιδράσεις είναι φημισμένες για τις περίτεχνες ξύλινες πόρτες της.Το παραθαλάσσιο κάστρο της,πορτογαλικού τύπου και κυρίως τα ναυπηγεία κατασκευής των χαρακτηριστικών ξύλινων σκαφών του Ομάν με το ένα πανί(παρακολουθήσαμε τους εργάτες επί το έργον)κάνουν την Sur ξεχωριστή.

Η ομάδα πεζοπόρησε για 2 ώρες από 15.00 μέχρι 17.00 στο Wadi Bani(Oυάντι Μπάνι),όπου μας δόθηκε η ευκαιρία να κολυμπήσουμε πάλι σε φυσικές λεκάνες νερού απείρου κάλλους.H ημέρα έκλεισε με μια πεζοπορία στους αμμόλοφους της ερήμου Wahiba(Ουαχίμπα),αρκετά περιπετειώδη,από 16.30 έως 19.00,διότι ο δυνατός άνεμος έφερε αμμοθύελλα.Λόγω του σφοδρού ανέμου περιπετειώδες ήταν επίσης και το στήσιμο των σκηνών.

Η πεζοπορία της 31|12 βαθιά μέσα στην έρημο ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για όλους μας.4 ώρες επί της άμμου από την 09.00 μέχρι την 13.00μ.μ. και υπό τον ήλιο είναι πράγμα δύσκολο,διότι το πόδι βουλιάζει.Η έρημος όμως μας εντυπωσίασε με τα χρώματά της,τις σκιές των αμμολόφων της,τηνμαγεία της,μια μαγεία που μόνον η έρημος δημιουργεί και κανένα άλλο στοιχείο της φύσεως δεν την ανταγωνίζεται.

Αποχαιρετήσαμε το 2014 με ένα αραβικό ρεβεγιόν στην κατασκήνωση Areech(Αρέες)στηνκαρδιά της ερήμου και κοπή πρωτοχρονιάτικης πίτας.

Η Πρωτοχρονιά 2015 ήταν ευχάριστη.Η ομάδα είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί κάποια γραφικά χωριά της περιοχής της δεύτερης πρωτεύουσας του Ομάν,της Nizwa(Νίζουα)και να δει εκ του σύνεγγυς τον τρόπο άρδευσης των μικρών αγρών και δένδρων της ομανικής ορεινής υπαίθρου και κάποια εγκαταλελειμένα χωριά,φτιαγμένα από πηλό και άχυρο,χαρακτηριστικά της αρχαίας αρχιτεκτονικής της αραβικής χερσονήσου με το ισόγειο και ένα υπερυψωμένο δώμα με οπές γύρωθεν,πράγμα που επιτρέπει τον αέρα να κυκλοφορεί σ’όλη την οικία,ένα φυσικό air-condition.

H σύγχρονη αρχιτεκτονική του Ομάν έχει ομοιότητες με την παλαιά,πλην όμως είναι με άλλα υλικά,κυριαρχεί το λευκό και οι κατοικίες είναι άνετες.Από όλες τις αραβικές χώρες κατ’εξοχήν η πτωχή Υεμένη διατηρεί ακόμη την αρχιτεκτονική του πηλού.

Η 2|1 ήταν καθαρά ορειβατική.

Η ομάδα μεταφέρθηκε σε υψόμετρο 2.020μ. καιμετά από κοπιαστική πορεία 6 ωρών από 10.00 έως 16.00μ.μ. σε δύσκολο ανάγλυφο με ανηφοριές και κατηφοριές επί πετρώδους εδάφους στο όρος Jebel al Akhdar(Τζεμπέλ αλ Ακντάρ)φτάσαμε στο σημείο τερματισμού στα 970μ.Στα βουνά αυτά μπορεί κανείς να δει τον σκληρό τρόπο ζωής των ορεινών κτηνοτρόφων,οι οποίοι με όνους και οπλισμένοι μεταφέρουν εφόδια από την πόλη στις στάνες τους.

Ακολούθησε επίσκεψη στην Νizwa,η οποία διαθέτει ένα από τα σημαντικότερα και επιβλητικότερα κάστρα του Ομάν(του 17ου αιώνα) και Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο,όλα υπό την προστασία της Unesco.Η διανυκτέρευσή μας έγινε σε ορεινό resort.

Σάββατο 3|1,ίσως η ωραιότερη ημέρα της αποστολής.Διασχίσαμε δύο φαράγγια τεραστίων διαστάσεων,το Jabal Shams(Τζαμπάλ Σαμς)και το Wadi Ghul(Ουάντι Γκουλ) με συνολική πορεία 6 ωρών από 09.00 έως 15.00μ.μ.Η περιοχή είναι γνωστή με το όνομα Γκραντ Κάνυον της Αραβίας και όντως δικαιολογεί αυτή την φήμη.Ο γράφων δεν μπορεί να περιγράψει το μέγεθος και το μεγαλείο των φαραγγιών αυτών.

Τολμά όμως να ονομάσει αυτήν την οροσειρά ως Αραβικές Άλπεις,των οποίων το ανάγλυφο με τον γρανίτη και τις μυτερές απολήξεις δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν ούτε από το Mont Blanc,ούτε από τους Δολομίτες.Οι δύσπιστοι μπορούν με μια επίσκεψη εκεί να διαπιστώσουν την ακρίβεια των ισχυρισμών μου.

Η παραμονή της αναχώρησής μας 4|1 κύλησε με μια επίσκεψη στο χωριό Al Saab(Αλ Σαάμπ)με χαρακτηριστική παλαιά και νέα αρχιτεκτονική,όαση και λαογραφικό Μουσείο.Εξαιρετικό επίσης ήταν και το φρούριο Bahla(Mπάχλα),εγγεγραμμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco,μεγάλο,επιβλητικό,χαρακτηριστικά αραβικό και με την πρώτη οχυρή κατασκευή ήδη από τον 6ο αιώνα,δηλαδή πριν το Ισλάμ.

Το Ομάν,υπό την εμπνευσμένη ηγεσία του Σουλτάνου Καμπούς αλ Ζε’ί’ντ πήρε από την Δύση ό’τι καλό είχε αυτή να του δώσει,π.χ.τεχνογνωσία και κράτησε τις πατροπαράδοτες αραβικές παραδόσεις άθικτες.

Είναι πολιτικά και κοινωνικά σταθερό και ευημερούν και ήδη ετοιμάζεται για την μετά-πετρέλαιο εποχή.Συνιστώ μια επίσκεψη εκεί,υπό τον όρο οτι αυτή δεν θα είναι αμιγώς τουριστική,διότι το πραγματικό Ομάν,όπως άλλωστε και όλες οι χώρες γνωρίζεται μόνον από τα ενδότερα.

Αξίζουν συγχαρητήρια και ευχαριστίες στους Άραβες συντελεστές της αποστολής,στον ΕΟΣ Αχαρνών και βεβαίως στον αρχηγό της αποστολής Μάνο Μπρεντάνο για την άψογη διοργάνωσή της.

Ο Ιωάννης Ξηρός είναι Ταξίαρχος ε.α και Ταξιδευτής του Κόσμου