Της Κατερίνας Μακρυγιάννη*
Τις τελευταίες δεκαετίες όλο και πιο συχνά ακούγεται από την επιστημονική κοινότητα ο όρος ψυχοσωματικό σύμπτωμα, ψυχοσωματική αιτία, ψυχογενής αιτιολογία κλπ. Τι εννοούμε όμως λέγοντας ψυχοσωματικά συμπτώματα;
Τα συμπτώματα αυτά δεν είναι λιγότερο αληθινά από τα καθαρά σωματικά συμπτώματα ούτε αποτελούν αποκύημα της φαντασίας του ανθρώπου που υποφέρει από αυτά. Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι υπαρκτές σωματικές διαταραχές ενώ απαιτούν την ίδια ίσως και περισσότερη προσοχή από τα υπόλοιπα.
Η βασική διαφορά τους έγκειται στο αίτιο που υποκινεί το βασικό σωματικό σύμπτωμα. Το πιο πιθανό όμως είναι ότι τα αίτια να άπτονται της παρουσίας πολλών παραγόντων ένας βασικός εκ των οποίων είναι και ο ψυχολογικός.
Δείτεκαι αυτά
Τα σωματικά συμπτώματα που δεν προκαλούνται από οργανικά ή σωματικά αίτια ονομάζονται ψυχοσωματικά. Τα συμπτώματα αυτά αποτελούν τη σωματοποίηση του άγχους, ψυχολογικών συγκρούσεων, απωθημένων συναισθημάτων και γενικώς καταπιεσμένων συμπεριφορών.
Για να προβούμε στο συμπέρασμα ότι ένα σύμπτωμα είναι ψυχοσωματικό εξαντλούμε λεπτομερώς όλα τα περιθώρια και όλες τις επιβεβλημένες εξετάσεις, δεν περνάμε στο άλλο άκρο να αποδίδουμε οτιδήποτε σωματικό σε ψυχολογικούς παράγοντες.
Πιθανά ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι: Η υψηλή χοληστερίνη, δερματοπάθειες (ακμή, έκζεμα, ψωρίαση κλπ), αϋπνία, ταχυκαρδία, τσιμπήματα στο στήθος, «φτερουγίσματα» στην καρδιά, σφίξιμο των δοντιών (ιδίως κατά τη διάρκεια του ύπνου), αίσθημα σφιξίματος στο στομάχι, σπαστική κολίτιδα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, καούρα, σφίξιμο στο στομάχι, σύνδρομο παλινδρόμησης, το σύνδρομο χρόνιας κοπώσεως, πονοκέφαλος, ζαλάδες, μυρμηγκιάσματα, προβλήματα μνήμης (αιτία είναι η διάσπαση προσοχής από το άγχος που δημιουργεί προβλήματα στην αποθήκευση και στην ανάκληση των αποθηκευμένων στην μνήμη πληροφοριών), ανορεξία, αυξημένη όρεξη, βουλιμία, νυκτερινή ενούρηση σε παιδιά και εφήβους, μυοσκελετικές παθήσεις και πολλά άλλα.
Βασική συνθήκη δημιουργίας των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων είναι το άγχος, το στρες, η ψυχική πίεση που δεν εκδηλώνονται και δεν αντιμετωπίζονται.
Καταπιεσμένα συναισθήματα, απωθημένες σκέψεις που βρίσκονται καλά κρυμμένα και δεν θέλουμε να τα επικοινωνήσουμε ή πολλές φορές δεν έχουμε τη δύναμη να τα αντιμετωπίσουμε βρίσκουνε τρόπο έκφρασης μέσα από το σώμα.
Με τον τρόπο αυτό, μέσω του συμπτώματος εξακολουθούν να μας υπενθυμίζουν την παρουσία τους και να κάνουν ακόμη πιο ισχυρή την ύπαρξη τους μέσα μας.
Σε κάθε περίπτωση μέσα από ποικίλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο καθένας από εμάς στην προσπάθεια του να επιβιώσει και να προσαρμοστεί μέσα στο περιβάλλον είναι γεγονός ότι η πραγματική φωνή της ψυχής μας θα εκφραστεί όσο και να προσπαθούμε να μειώσουμε την ένταση της ή να την αγνοήσουμε.
Η συμβουλευτική προσφέρει βοήθεια σε αυτή ακριβώς την κατεύθυνση κι αυτό μπορεί να γίνει με σύντομο αλλά και ουσιαστικό τρόπο φτάνει ο καθένας από εμάς να έχει πραγματικά τη θέληση να ακούσει τον εσωτερικό του εαυτό, να ακούσει ουσιαστικά το σώμα του και να μεταβάλλει τη στάση του.
