Μέσα στο παλιό νεκροταφείο της πόλης του Μονάχου, στο Alter Sudlicher Friedhof – Kapuziner Str. υπάρχει ένας τάφος με το όνομα Λεωνίδας Ανδρούτσος, όπου βρίσκεται θαμμένος ο γιος του ήρωα του 1821 Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Όταν ήρθα να ζήσω στο Μόναχο το 2010 δεν γνώριζα καν ότι ο ήρωας που στις 8 Μαΐου 1821 στο Χάνι της Γραβιάς, αντιμετώπισε μαζί με μια χούφτα Έλληνες, με επιτυχία το πολλαπλάσιο οθωμανικό στράτευμα του Ομέρ Βρυώνη, είχε ένα γιο που ήταν θαμμένος σε ένα από τα νεκροταφεία του Μονάχου.
H πρόσκληση
Το έμαθα όταν πήρα μια πρόσκληση από τον σύλλογο Λόγου, Τέχνης και Ελληνικού Πολιτισμού της Βαυαρίας, του οποίου είμαι η γραμματέας σήμερα, όταν με κάλεσαν στο ετήσιο μνημόσυνο του «γιού του Ήρωα».
Ο πρόεδρος του συλλόγου μας κ. Χρήστος Χατζησπυρίδης, είχε διαβάσει για αυτόν τον τάφο και μαζί με την γυναίκα του Γεωργία έψαξαν και τον βρήκαν χορταριασμένο και παρατημένο.
Τον περιποιήθηκαν, καθιέρωσαν ετήσιο μνημόσυνο μέσω του συλλόγου και διηγήθηκαν την ιστορία του. Μια ιστορία που ανάρτησα στο προφίλ μου στο facebook με την ευκαιρία της εθνικής μας επετείου.
Μια ιστορία που άγγιξε τις καρδιές όλων και κοινοποιηθήκε από προφίλ σε προφίλ σε χρόνο ρεκόρ, δείχνοντας ότι οι Έλληνες νιώθουν περήφανοι για τους ήρωες τους και στην συγκεκρΙμένη περίπτωση και ίσως λίγο ένοχοι, για τον άδικο τρόπο που έφυγαν από την ζωή πολλοί από αυτούς.
Τον άδικο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν οι οικογένειες τους, τον άδικο τρόπο με τον οποίο ο γιος ενός ήρωα και η ιστορία του έμειναν στην αφάνεια.
Γεννήθηκε στη “Μαύρη Τρύπα”
Ο μικρός Λεωνίδας γεννήθηκε το 1824 στις Λιβανάτες Φθιώτιδας και συγκεκριμένα στην σπηλιά της Βελίτσας, τη «Μαύρη Τρούπα» όπως ήταν γνωστή.
Ήταν η σπηλιά στην οποία είχε βρει καταφύγιο από το 1822 ο Οδυσσέας Ανδρούτσος και η γυναίκα του, Ελένη Καρέλη κυνηγημένοι από τους άνδρες του Κωλέττη.
Όταν δολοφονήθηκε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος την νύχτα 4 προς 5 Ιουνίου 1825 με εντολή του Ιωάννη Κωλέττη προσωπικού εχθρού του, ο μικρός Λεωνίδας ήταν μόλις ενός έτους.
Ο Οδυσσέας είχε φυλακιστεί στην Ακρόπολή την οποία είχε οχυρώσει με δικά του έξοδα στην επανάσταση, είχε βασανιστεί και δολοφονηθεί χωρίς καν να δικαστεί με την έγκριση του πρώην πρωτοπαλήκαρου του, Ιωάννη Γκούρα.
Μετά τον θάνατό του γυναίκα του Ελένη Καρέλη – Ανδρούτσου και ο γιος του Λεωνίδας βρέθηκαν σε τραγική κατάσταση.
Κρύβονταν σε σπηλιές για να επιβιώσουν
Ο Οδυσσέας δεν τους είχε αφήσει άλλη περιουσία, αφού είχε προσφέρει όλα τα υπάρχοντά του για τον Ιερό Αγώνα. Ζούσαν μέσα στην φτώχεια και την μιζέρια αλλά και στον κίνδυνο για την ζωή τους. Κρυβόταν σε σπίτια φίλων και σπηλιές από τον Κωλέτη που είχε στείλει αποσπάσματα με τον Γκούρα με την διαταγή να τους βρουν και να τους σκοτώσουν.
Αυτό το κρυφτό – κυνηγητό κράτησε εννιά χρόνια μέχρι την έλευση του Όθωνα το 1833στην Ελλάδα.
Με τη βοήθεια του Λουδοβίκου Α’
Ο Πατέρας του Όθωνα, ο Λουδοβίκος ο Α’ της Βαυαρίας φανατικός ελληνιστής και μεγάλος φιλέλληνας συγκινήθηκε από το δράμα της οικογένειας του ήρωα και αποφάσισε να προστατέψει το μικρό Λεωνίδα και τη μητέρα του.
Φυγάδευσε τον μικρό Λεωνίδα και την μητέρα του στο Μόναχο της Βαυαρίας για να μεγαλώσει στην αυλή του θέτοντας τον υπό την προστασία του.
Τον έστειλε να φοιτήσει σε Βαυαρική Στρατιωτική Σχολή, και όπως μου είπε κάποιος παλιός γνώστης της ιστορίας, λέγεται ότι τον προόριζε για μελλοντικό βασιλιά της Ελλάδας.
Το γεγονός ότι ο Λεωνίδας φοιτούσε σε στρατιωτική σχολή έδινε στην μητέρα του το δικαίωμα να λαμβάνει ένα επίδομα από το κράτος. Με αυτόν τον τρόπο την υποστήριξε κι εκείνη χωρίς να δημιουργήσει ερωτήσεις και αντιδράσεις στην Αυλή.
Το μέλλον του μικρού Λεωνίδα διαγραφόταν λαμπρό…
Δυστυχώς όμως ο μικρός Λεωνίδας αρρώστησε βαριά όταν στη χώρα ξέσπασε επιδημία χολέρας.
Ο χάρος δεν κάνει εξαιρέσεις ούτε για τον γιο του ήρωα, ούτε για τον ευνοούμενο του βασιλιά κι έτσι ο μικρός πέθανε στις 11 Δεκεμβρίου 1836 σε ηλικία 12 ετών.
Ο βασιλιάς Λουδοβίκος, που τον αγαπούσε πλέον σαν παιδί του, τον κήδεψε με μεγάλες τιμές.
Η ανατριχιαστική επιτάφια επιγραφή
Έδωσε διαταγή να χαραχτεί στο ταφικό του μνημείο στα ελληνικά και γερμανικά η εξής δίγλωσση επιγραφή του φιλέλληνα ουμανιστή Θείρσιου:
«Είμαι βλαστάρι ανθηρό, από άνδρες αρίστους βγαλμένο, οι οποίοι αντί για καλά, οδυνηρά έπαθαν. Τον παππού μου τον κυνήγησε και τον σκότωσε ο τύραννος όχι με τη δύναμη αλλά με δόλο, φαρμάκι δίδοντάς του ολέθριο. Τον πατέρα μου τον αδάμαστο στους πολέμους, μοχθηροί τον γκρέμισαν από πύργο ψηλό. Η μητέρα μου, που σε μια σπηλιά με γέννησε του Παρνασσού, κλαίει εδώ και τον δωδεκαετή χαμένο…»
Λίγο πριν ξεχαστεί…
Ο Βασιλιάς κατάθεσε και ένα σημαντικό ποσό στην τράπεζα, με την εντολή, να γίνεται η συντήρηση του τάφου, από τους τόκους των χρημάτων. Με το ξέσπασμα όμως του παγκοσμίου πολέμου, τα χρήματα χάθηκαν, ο τάφος παραιτήθηκε και ο μικρός γιός του Έλληνα ήρωα ξεχάστηκε.
Απέναντι στον τάφο του Λεωνίδα στο παλιό νεκροταφείο του Μονάχου υπάρχουν ακόμα δυο τάφοι Ελλήνων αγωνιστών.
Ήταν και οι δύο υπασπιστές του Όθωνα, οι οποίοι τον είχαν συνοδεύσει στο Μόναχο και έπεσαν κι αυτοί θύμα της μεγάλης επιδημίας της χολέρας. Ο ένας από τους δύο είναι ο γνωστός Ηλίας Κατσάκος Μαυρομιχάλης.
*Η Ρένα Τσόγκα γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ταξίδεψε και έζησε σε Ελβετία, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τα τελευταία 12 χρόνια ζει στο Μόναχο της Γερμανίας και εργάζεται ως μάνατζερ προσωπικού στο ευρωπαϊκό γραφείο ευρεσιτεχνίας.