Ο όρος «γενοκτονία» (genocide) αποδίδεται στον Πολωνο-εβραίο, Raphael Lemkin, δικηγόρο και αργότερα καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Yale, συντιθέμενος από την ελληνική λέξη γένος και τη λατινική kide, που σημαίνει κτείνω, φονεύω.
Στη Σύμβαση των Παρισίων, που τέθηκε σε ισχύ στις 12 Ιανουαρίου 1951, ως «γενοκτονία» ορίζεται «η εκτέλεση ορισμένων ενεργειών με πρόθεση την καταστροφή –ολικώς ή μερικώς– μιας εθνικής, εθνολογικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας σαν τέτοια». Οι δε ενέργειες που συνιστούν γενοκτονία είναι «ο φόνος μελών της ομάδας, η πρόκληση σοβαρής σωματικής ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας, η σκόπιμη επιβολή στην ομάδα συνθηκών ζωής, που υπολογίζεται να επιφέρουν τη φυσική της καταστροφή ολικώς ή μερικώς, η επιβολή μέτρων με την πρόθεση αποτροπής τεκνογονίας εντός της ομάδας, η βίαιη μεταφορά παιδιών της ομάδας σε άλλη ομάδα».
Δεν καταλείπεται καμία αμφιβολία στους γνωρίζοντες στοιχειωδώς ιστορία, ότι οι βαρβαρότητες της Τουρκίας εναντίων των χριστιανών αποτελούν τον ορισμό της γενοκτονίας. Οι γείτονές μας Τούρκοι, εντούτοις, αρνούνται με θρασύτητα την γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών, που άρχισαν στο τέλος του 19ου αιώνα και συνέχισαν με ένταση μέχρι το 1922, χωρίς να ξεχνάμε τις σφαγές, που ακολούθησαν αργότερα με διάφορες αφορμές.
Οι αριθμοί όμως είναι αμείλικτοι:
· Το 1914 ο τουρκικός πληθυσμός στα όρια της σημερινής Τουρκίας ανερχόταν σε 13 εκατομμύρια, ενώ το 2005 έφθασε τα 72 εκατομμύρια
· Το ίδιο διάστημα, στον ίδιο χώρο, οι Έλληνες, που ήσαν ένα εκατομμύριο πεντακόσιες χιλιάδες, έφθασαν τις τρεις χιλιάδες, ενώ οι Αρμένιοι, που ήσαν ένα εκατομμύριο διακόσιες χιλιάδες, έφθασαν τις πενήντα χιλιάδες.
Η ιστορία έχει καταγράψει εκτοπίσεις, σφαγές, καταστροφές νεκροταφείων και εκκλησιών, ειδεχθείς θανάτους γυναικόπαιδων και ιερωμένων, τα περιβόητα αμελέ ταμπουρού (τάγματα εργασίας), όπου όσοι άντρες πήγαιναν δεν γύριζαν πίσω, εμπρησμούς, βιασμούς, κακοποιήσεις, δημεύσεις περιουσιών, παιδομάζωμα… Ένα άνευ προηγουμένου έγκλημα, κατά των Αρμενίων, των Ελλήνων Ποντίων, Μικρασιατών και πάσης καταγωγής χριστιανικών πληθυσμών, το οποίο δεν πρέπει να ξεχαστεί ποτέ.
Κάποιος, βέβαια, θα έλεγε: «Μα μόνον οι Τούρκοι είναι γενοκτόνοι, άλλοι δεν υπήρξαν;» Δυστυχώς, υπήρξαν και άλλοι. Σχεδόν όλοι, όμως, έχουν αναγνωρίσει τα εγκλήματα που διέπραξαν και είτε προχώρησαν σε διορθωτικές κινήσεις, είτε άφησαν ανοιχτές προθέσεις για το μέλλον. Μόνον οι νεοθωμανοί απέμειναν να αρνούνται πεισματικά.
Το γιατί προχώρησαν οι Τούρκοι στις γενοκτονίες έχει απαντηθεί από ιστορικούς και είναι γνωστό.
Γιατί όμως το αρνούνται και τι σηματοδοτεί αυτό για το νέο πρόσωπο, που προσπαθεί ο Ερντογάν να επιβάλει στη διεθνή πραγματικότητα;
Με την άρνηση των γενοκτονιών, οι Τούρκοι επιχειρούν να προβάλουν το αφήγημα του αγέρωχου τουρκικού έθνους, το οποίο έχει παντού εχθρούς, που σχεδιάζουν την καταστροφή του. Προσπαθούν να αποφύγουν ένα μεγάλο πλήγμα, στο γόητρο της μεγάλης και ισχυρής χώρας, που η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας, προσπαθεί να βγάζει προς τα έξω.
Παράλληλα, αρνούμενοι την αναγνώριση των εγκλημάτων τους, επιδιώκουν να εφαρμόσουν τις ίδιες πρακτικές και στη σύγχρονη εποχή, όπως και κάνουν με τις διώξεις και σφαγές των Κούρδων.
Τέλος, αποφεύγουν πιθανές αξιώσεις για επανορθώσεις στη βάση καταστροφής ή δημεύσεων περιουσιών. Ποια τουρκική κυβέρνηση θα προχωρούσε σε ενέργειες, που θα έβλαπταν την ισχυρή τάξη των πλουσίων, πολλοί των οποίων έχουν οικειοποιηθεί τις ιδιοκτησίες των εκδιωχθέντων ή αφανισθέντων πληθυσμών;
Απέναντι σε αυτή την πεισματική άρνηση των Τούρκων να αναγνωρίσουν τις ιστορικές τους ευθύνες, στάθηκε με γενναιότητα ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ. Με τις πρώτες του κιόλας αποφάσεις, έδειξε στην Τουρκία τα όριά της, βάζοντας τα γυαλιά στους προκατόχους του. Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων ήταν μία δίκαιη απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ και του Προέδρου της Τζο Μπάιντεν. Τη χαιρετίζουμε και ελπίζουμε ότι, υπό την ηγεσία του, ο πολιτισμένος κόσμος θα αντιταχθεί στον επεκτατισμό και τον νεοθωμανισμό της Τουρκίας.
Από εδώ και πέρα, ένα νέο πεδίο δόξης λαμπρό για τον πρόεδρο των ΗΠΑ και τις δυτικές κοινωνίες είναι η αντιμετώπιση του κουρδικού θέματος, στα πλαίσια της σύμβασης του ΟΗΕ, η οποία προβλέπει την υποχρέωση λήψης μέτρων για την αποφυγή γενοκτονιών. Και είναι παγκόσμια γνωστό ότι η εθνότητα των Κούρδων κινδυνεύει.
Ας μη φορτωθεί η διεθνής κοινότητα μια νέα γενοκτονία. Γιατί τώρα και ξέρει και μπορεί να την αποτρέψει!
Νικόλαος Μανωλάκος
Αντιστράτηγος ε.α. – Επίτιμος Διοικητής ΑΣΔΕΝ
Βουλευτής Ν.Δ, Α΄ Πειραιώς και Νήσων