Ο γνωστός τούρκος πολιτικός αναλυτής Γιαβούζ Μπαϊντάρ μίλησε για τις εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία, το νέο μπαράζ συλλήψεων στρατιωτικών και τις απειλές Ερντογάν για κατάργηση της συνθήκης του Μοντρέ.
Ειδικότερα είπε ερωτώμενος από τον ΣΚΑΙ
-Είδαμε τις πρωινές ώρες συλλήψεις απόστρατων ναυάρχων, ακόμα και ανθρώπων που ήταν κοντά στον Ερντογάν. Τι θέλει να δείξει ο Τούρκος Πρόεδρος με αυτή την κίνηση;
Γιαβουζ Μπαϊνταρ: Οι συζητήσεις δίνουν και παίρνουν στο Παλάτι του Ερντογάν και οι συνέπειες θα είναι σκληρές, με δεδομένες τις αντιδράσεις των στελεχών του κόμματος Ερντογάν. Μια εξέλιξη είναι σαφής: 10 εξ αυτών των ναυάρχων συνελήφθησαν, 4 πιο ηλικιωμένοι έχουν κληθεί σε ανάκριση εντός τριών ημερών. Μια άλλη εξέλιξη είναι ότι τους αποστερείται το δικαίωμά τους για κατοικία, ενώ αποσύρεται και η φρουρά τους. Συνεπώς, οι αντιδράσεις επιταχύνονται.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε, εν συντομία, γιατί υπάρχει τόση φασαρία στην Τουρκία για τη Συνθήκη του Μοντρέ;
Γιαβουζ Μπαϊνταρ: Το «γκρίζο» κομμάτι της συζήτησης είναι η σχέση της χρήσης των στενών του Βοσπόρου με τη Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης. Αυτό είναι ένα εμπορικό project και η συνθήκη του Μοντρέ μπορεί να διατηρηθεί χωρίς πρόβλημα. Το άλλο θέμα που περιλαμβάνεται στην ανακοίνωση των ναυάρχων είναι η διάσταση της εισαγωγής των μαθητών στις στρατιωτικές ακαδημίες. Και αυτό γιατί θα επιτραπεί η εισαγωγή σκληροπυρηνικών Σουνιτών μουσουλμάνων φοιτητών στις στρατιωτικές δομές.
Υπάρχει πραγματικά κίνδυνος για πραξικόπημα ή πρόκειται για ένα κόλπο της κυβέρνησης Ερντογάν για να αποσπάσει τους πολίτες από τα καθημερινά τους προβλήματα;
Γιαβουζ Μπαϊνταρ: Θα έλεγα το δεύτερο. Νομίζω ότι παράγεται μια εξαιρετικά εύχρηστη δικαιολογία για την κυβέρνηση του Ερντογάν να ξεκινήσει μια ακατάσχετη ρητορική για πραξικόπημα. Όπως εμείς μπορούμε να δούμε αντικειμενικά και απόσταση, αυτοί οι αξιωματικοί δεν έχουν τα μέσα για να κάνουν πραξικόπημα. Δεν έχουν την υποστήριξη των κομμάτων της αντιπολίτευσης και είναι πρώην αξιωματικοί. Είναι, άρα, ασαφές αν αυτοί διατηρούν δεσμούς με εν ενεργεία αξιωματικούς. Θυμηθείτε ότι αυτοί οι 103 ή 104 αξιωματικοί προέρχονται από το Πολεμικό Ναυτικό, συνεπώς δεν γνωρίζουμε αν έχουν σχέση με την Αεροπορία ή τον Στρατό Ξηράς. Συνεπώς, αυτή η ανακοίνωση των αξιωματικών δίνει μια ευκαιρία στον Ερντογάν, ο οποίος ως ικανός πολιτικός, θα τη χρησιμοποιήσει ως «Δώρο από τον Θεό νούμερο 2»- μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 που είχε επίσης αποκαλέσει «Δώρο Θεού»- ώστε να ενισχύσει τη θέση του. Και επίσης θα το δε ως «λευκή επιταγή» για να συνεχίσει να διαμορφώνει τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις όπως τις θέλει.
Θα στριμώξει και την ήδη κατακερματισμένη αντιπολίτευση στη γωνία, ίσως πιέζοντάς τους να υπογράψουν μια κοινή δήλωση εναντίον ενός πραξικοπήματος. Δεν θα είναι εύκολο για τα κόμματα της αντιπολίτευσης να μην την υπογράψουν. Επίσης, αύριο θα υπάρξει μια σημαντική επίσκεψη δύο ηγετικών προσωπικοτήτων της Ε.Ε., της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και του Σαρλ Μισέλ στην Άγκυρα. Και ο Ερντογάν δεν θα χάσει χρόνο να χρησιμοποιήσει αυτή την ευκαιρία να φέρει την Ε.Ε. πιο κοντά στο Παλάτι του, λέγοντας «Βλέπετε τι συμβαίνει στη χώρα μου. Είμαι ένας δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης και θα πρέπει να δείξετε μεγαλύτερη υποστήριξη σε μένα».