Παρατείνεται η αγωνία στις τραπεζικές διοικήσεις για τις επιπτώσεις από την καθυστέρηση της αξιολόγησης στη ρευστότητα του συστήματος.
Η μη απόφαση του Eurogroup της Δευτέρας και η συνέχιση των διαπραγματεύσεων για να καλυφθούν οι μεγάλες διαφορές που φαίνεται πως υπάρχουν μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών ανησυχούν τις τράπεζες, οι οποίες βλέπουν από την αρχή του χρόνου να μειώνεται συνεχώς η καταθετική τους βάση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τους πρώτους δυόμισι μήνες του 2017 οι καθαρές εκροές καταθέσεων προσεγγίζουν τα 4 δισ. ευρώ. Μπορεί οι πρώτοι μήνες κάθε χρονιάς να είναι αρνητικοί, ωστόσο εφέτος οι τάσεις είναι πιο έντονες.
Και αυτό διότι ανακόπηκαν οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό, τόσο από τραπεζικούς λογαριασμούς ξένων τραπεζών όσο και από αμοιβαία κεφάλαια διεθνών οίκων, που είχαν καταγραφεί στο δεύτερο μισό της περυσινής χρονιάς και οδήγησαν στην άνοδο των υπολοίπων κατά περίπου 5 δισ. ευρώ το 2016.
Πλέον, φαίνεται δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος που έχουν θέσει τα πιστωτικά ιδρύματα για αύξηση των καταθέσεων επιχειρήσεων και νοικοκυριών κατά 10 δισ. ευρώ εφέτος.
Κι αυτό διότι οι προβλέψεις των τραπεζών στηρίζονταν σε κλείσιμο της συμφωνίας για τη δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος το αργότερο μέσα στον Ιανουάριο και την επιστροφή της οικονομίας σε ρυθμούς ανάπτυξης τουλάχιστον 2%.
Με τα σημερινά δεδομένα, κλείσιμο της αξιολόγησης δεν αναμένεται πριν από τον Μάιο, ενώ η ύφεση έχει ήδη επιστρέψει σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το τελευταίο τρίμηνο του 2016.
Την ίδια στιγμή, οι πρόδρομοι δείκτες για την οικονομική δραστηριότητα του 2017 δεν επιτρέπουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την πορεία του ΑΕΠ τους επόμενους μήνες.
Το «νέο χρήμα»
Νάρκη για τη ρευστότητα του συστήματος αποτελούν τα χρήματα που δεν υπόκεινται στους περιορισμούς των capital controls. Το «νέο χρήμα» εκτιμάται στα 4 δισ. ευρώ και μπορεί να διαρρεύσει ανά πάσα στιγμή από το τραπεζικό σύστημα, πιέζοντας ακόμη περισσότερο τους δείκτες των τραπεζών.
Πρόκειται για καταθέσεις μετρητών, για εμβάσματα από το εξωτερικό και για χρήματα που προήλθαν από ρευστοποιήσεις αμοιβαίων κεφαλαίων ξένων οίκων.
Οι τραπεζίτες ευελπιστούν ότι τις επόμενες ημέρες θα γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών, ώστε να επανέλθει η ηρεμία στο γκισέ.
Το κακό σενάριο
Δεν αποκλείουν σε περίπτωση που η συμφωνία καθυστερήσει πέραν του Μαΐου οι εκροές λόγω του αρνητικού κλίματος που θα διαμορφωθεί να αυξηθούν, αναγκάζοντας τις Αρχές να προχωρήσουν στην αυστηροποίηση των capital controls.
Πρόκειται για απευκταίο σενάριο καθώς εκτιμάται ότι το σοκ μιας τέτοιας προσαρμογής θα είναι μεγαλύτερο και από την αναταραχή που προκάλεσε η αρχική επιβολή των περιορισμών.
Για παράδειγμα, θα μπορούσε να απαγορευθούν εκ νέου οι αναλήψεις που προέρχονται από καταθέσεις χαρτονομισμάτων, οι οποίες σήμερα δεν υπόκεινται σε κανέναν έλεγχο ή να τεθούν αυστηρότερα όρια στις αποστολές εμβασμάτων στο εξωτερικό και στις επαναγορές αμοιβαίων κεφαλαίων.