Σε ένα ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο στο περίπτερο του ΥΠΕΘΑ στην πρόσφατη 86η ΔΕΘ, οι επισκέπτες είχαν την μοναδική ευκαιρία να παρακολουθούν κάθε ημέρα επιχειρησιακούς χειριστές της Πολεμικής Αεροπορίας της Ελλάδας να «εκτελούν» αποστολές σε έναν απίστευτα αληθοφανή εικονικό κόσμο.
Το καμάρι της φετινής συμμετοχής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους, ακόμη κι εκείνους που ίσως να μην αντιλήφθηκαν πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι αυτή η τεχνολογία εκπαίδευσης ετοιμάστηκε με «Made in Greece» τεχνογνωσία.
«Έχω την τιμή να συμμετέχω σε ένα καινοτόμο πρότζεκτ της Πολεμικής Αεροπορίας, με σκοπό την next generation εκπαίδευση των Ιπταμένων της. Εκπαίδευση μέσω μιας κατασκευής που έχει γίνει εντός της ΠΑ από μια μικρή ομάδα συναδέλφων.
Κατασκευάσαμε καινούργιους συνθετικούς εξομοιωτές, συνδεδεμένους μεταξύ τους, που μπορούν και μας δίνουν πολύ ρεαλιστικά σενάρια εκπαίδευσης, εξοικονομώντας πολύ μεγάλα ποσά από την καθημερινή εκπαίδευση και βελτιώνοντας κατά πολύ το ήδη πολύ υψηλό επίπεδο της Πολεμικής Αεροπορίας», εξήγησε, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM» ο επισμηναγός (Ι) Θεόδωρος Καραχάλιος, επισημαίνοντας πως με τη συγκεκριμένη κατασκευή, το «μεράκι εξοικονομεί χρήματα στον ελληνικό λαό και βελτιώνει κατά πολύ τις επιδόσεις που χρειάζονται για να είναι η Πολεμική Αεροπορία ένα δυνατό “εργαλείο” για την πολιτική της χώρας».
«Είμαστε εκπαιδευμένοι στο να κάνουμε το καλύτερο στον αέρα»
Με χιλιάδες επισκέπτες να συνομιλούν με τους Ιπταμένους κατά τη διάρκεια της φετινής ΔΕΘ, ποια είναι η πιο συνήθης ερώτηση των πολιτών, όταν συναντούν έναν χειριστή; «Είναι το εάν φοβόμαστε. Ερώτηση στην οποία απαντούμε πως δεν φοβόμαστε γιατί είμαστε με τους συναδέλφους μου εκπαιδευμένοι στο να κάνουμε το καλύτερο στον αέρα.
Με πάρα πολλές ώρες στους εξομοιωτές και περισσότερες ώρες ακόμη στον αέρα. Ξέρουμε τα ρίσκα και είμαστε φτιαγμένοι ώστε να αντεπεξέλθουμε σε ό,τι και αν συμβεί, όποτε χρειαστεί, ημέρα και νύχτα», απαντά ο έμπειρος επισμηναγός, εξηγώντας πως για έναν πιλότο της ΠΑ της Ελλάδας απλούστερες όσο και ιδιαίτερα σύνθετες αποστολές έχουν τις ίδιες απαιτήσεις.
Ο Έλληνας Ιπτάμενος τονίζει πως οι ώρες προετοιμασίας, από μια απλή πτήση σε αποστολή μέχρι «τις τεράστιες αποστολές που σχεδιάζονται στην Ανδραβίδα και στο Κέντρο Αεροπορικής Τακτικής», απαιτούν προσοχή ώστε να είναι τέλεια σχεδιασμένες.
Πριν από τη δουλειά του στους νέους συνθετικούς προσομοιωτές και σε ό,τι αφορά τη δική του πορεία μέχρι το πιλοτήριο ενός αεροσκάφους-θρύλου, από το 1999 όταν μπήκε στη Σχολή Ικάρων μέσα από τη συνήθη εκπαίδευση στα Τ-41 αεροσκάφη και στη συνέχεια στο κέντρο εκπαίδευσης στην Καλαμάτα, ο επισμηναγός είχε τελικά την τιμή να βρεθεί, όπως τονίζει, στην Ανδραβίδα και στην 338 Μοίρα Διώξεως – Βομβαρδισμού, την έδρα των ελληνικών «Φαντασμάτων» (αεροσκάφη F-4E Phantom) της Πολεμικής Αεροπορίας.
Μια Μοίρα, που γιόρτασε φέτος στην 117 Πτέρυγα Μάχης, στην Ανδραβίδα, την επέτειο των 70 χρόνων λειτουργίας της.
Χειριστής με 1700 ώρες φανταστικής πτητικής εμπειρίας στα F-4E Phantom
Ο κύριος ρόλος της Μοίρας που αυτή τη στιγμή η μόνη Μοίρα που πετάει F-4E Phantom II στον ευρωπαϊκό χώρο, είναι η Δίωξη – Βομβαρδισμός. «Αυτό, δηλαδή, σημαίνει μια τετράδα συνήθως από αεροσκάφη: ένα “πακέτο” που κουβαλάει τα όπλα και αυτοί που αναλαμβάνουν να καταστρέψουν και να βγάλουν εις πέρας το σχέδιο της ηγεσίας για το πώς θα μειώσουμε την αντίπαλη δύναμη», εξηγεί ο Ιπτάμενος «Φαντομάς», που περιγράφει τη ζωή στον αέρα με το μεγάλο αεροσκάφος.
«Είχα την τιμή να είμαι περίπου 15 με 16 χρόνια στη Μοίρα, με 1700 κοντά ώρες πτήσης, σώος και αρτιμελής, πάντα με τους wingman μου να γυρίζουν. Είναι κάτι πολύ σημαντικό για κάθε αεροπόρο, πέρα από τη δική του οντότητα να γυρνάνε και αυτοί που έχει μαζί του στο φτερό, ασφαλείς για προσγείωση», εξηγεί ο επισμηναγός (Ι), που τονίζει πως τα προτερήματα της συγκεκριμένης, με ιστορία δεκαετιών, πτητικής μηχανής εδράζονται στο πλήρωμα.
«Είναι δύο μυαλά πάνω σε μια πολεμική μηχανή που μπορούν και διαχειρίζονται μια πολύ καλή συνεργασία, που τους βοηθάει ιδιαίτερα στον ρόλο που έχει αναλάβει το αεροσκάφος, της Δίωξης – Βομβαρδισμού.
Όταν έχεις μπροστά έναν χειριστή που αναλαμβάνει την επιβίωση του Phantom και πίσω έναν συγκυβερνήτη που αναλαμβάνει να στοχοποιήσει, αυτή είναι μια πολύ σημαντική συνεργασία. Είναι κάτι στο οποίο έχουμε επενδύσει πάρα πολύ και για αυτό το Phantom στέκεται επάξια σε μια εποχή που έχουμε πια Viper, Rafale κ.ο.κ», εξηγεί.
Μια «γεύση» από τη ζωή ενός πιλότου F-4E Phantom II
Μια ημέρα στη ζωή ενός Ιπταμένου ξεκινά πάντα «από την προηγούμενη ημέρα, όταν θα έχεις μάθει τι θα πετάξεις και θα σχεδιάσεις – μιλήσεις με τους συναδέλφους σου, με τους οποίους θα συνεργαστείς στον αέρα», εξιστορεί, ερωτηθείς για την τυπική ημέρα ενός «Φαντομά». Τονίζει δε, ότι με αυτό τον τρόπο ένας πιλότος φτάνει στο πρωινό briefing της ημέρας της αποστολής ήρεμος, ξεκούραστος και ψύχραιμος.
«Στη συνέχεια και από τη στιγμή που δεθείς στο μαχητικό αεροσκάφος είσαι σε ένα πολύ real time σενάριο που συνέχεια εξελίσσεται. Από αυτό που σχεδίασες μέχρι τις διαφορετικές οδούς που μπορεί να σκεφτείς ότι μπορεί να καταλήξει να πάρει μια πτήση.
Συνολικά για μια μεγάλη αποστολή όλη η προετοιμασία μπορεί να πάρει ακόμη και πέντε με έξι ώρες, ώστε να κάνεις και ένα πολύ καλό debriefing, που είναι το Α και το Ω στη δουλειά μας για να βελτιώσουμε κάθε τι», εξηγεί ο Έλληνας Ιπτάμενος.
Ο επισμηναγός (Ι) τονίζει πως χάρη στο συγκεκριμένο νέο σύστημα συνθετικών εξομοιωτών που είδε το κοινό στην φετινή ΔΕΘ, όλα τα παραπάνω στάδια μιας αποστολής μπορούν να εκτελεστούν ακόμη πιο αποτελεσματικά:
«Αυτό που επικρατεί στην ΠΑ είναι ότι κανείς δεν κρύβει τίποτα από κανέναν και όλοι μαθαίνουμε από τα λάθη των άλλων έτσι ώστε την επόμενη ημέρα να έχουμε βάλει όλοι το λιθαράκι μας στην ασφάλεια και την τακτική ποιότητα της Πολεμικής Αεροπορίας», εξηγεί ο Έλληνας πιλότος.
Όσο για τον θρύλο με το όνομα Phantom; «Κάποια στιγμή το αεροσκάφος εννοείται πως θα αποσυρθεί. Ελπίζουμε πως όπως ήρθε με τιμές έτσι και με τιμές θα φύγει, όταν χρειαστεί. Για να πετάει κάτι 50 χρόνια, όπως θα είναι το 2024, αυτό σημαίνει πως έχουμε και ένα προσωπικό, τους τεχνικούς του, που καταφέρνουν κάθε ημέρα και το συντηρούν επάξια!
Για αυτό και συνεχίζει και πετάει, γι αυτό όποτε μπαίνω μέσα δεν έχεις άγχος ότι θα πάει κάτι στραβά. Το αεροσκάφος είναι απόλυτα προβλέψιμο, συντηρημένο, ένα αεροπλάνο που πάει με 700 μίλια την ώρα και δεν φοβάσαι τίποτα», τονίζει με έμφαση ο κ. Καραχάλιος.
Κανένας εφησυχασμός, ρεαλιστικές συνεκπαιδεύσεις με συμμάχους
Πώς όμως συγκρίνεται -και με τη χρήση των παραπάνω νέων τεχνολογιών για την εκπαίδευση- η Πολεμική Αεροπορία της Ελλάδας με τις ΠΑ άλλων χωρών; «Η δική μας ΠΑ όπως έχει αποδείξει παντού, από τα TLP του ΝΑΤΟ, μέχρι στον “Ηνίοχο”, σε ασκήσεις, και σε ό,τι άλλο σχεδιάζουμε, τα καταφέρνει πολύ καλά. Η αφρόκρεμα των αεροπορικών δυνάμεων, όπως η Αμερική, το Ισραήλ, η Γαλλία μας εμπιστεύονται κάθε χρόνο να τους διδάξουμε και να μας διδάξουν κάποια πράγματα, και να παρέχουμε μια πολύ ρεαλιστική εκπαίδευση σε αυτό το σύγχρονο περιβάλλον αεροπορικής μάχης», εξήγησε ο Έλληνας επισμηναγός (Ι) που έσπευσε να προσθέσει πως αυτό ακριβώς φάνηκε και από την άσκηση «Ηνίοχος» του 2022, όπου μαζί μας συμμετείχαν ακόμη και δύο αεροπλανοφόρα.
Ο Έλληνας επισμηναγός με την ειδίκευση στους νέους «Made in Greece» προσομοιωτές, την ίδια ώρα εξήγησε πως αυτό που πάντα εντυπωσιάζει τις συμμαχικές δυνάμεις στις συνεκπαιδεύσεις με την ελληνική ΠΑ είναι ο καιρός και η ποικιλία του περιβάλλοντος ασκήσεων. «Όταν π.χ το Ισραήλ έχει μόνο έρημο για να πετάξει, θα έρθουν στην Ελλάδα που έχουμε τα βουνά, τη θάλασσα, την εναλλαγή… Μπορούν εδώ να συνδυάσουν τις επιχειρήσεις, όπως πιθανόν θα ήταν και στην πραγματικότητα και με απεριόριστο εναέριο χώρο, από τα 300 μέχρι τα 50.000 πόδια, όπου αυτό επιτρέπεται. Όταν πας για εκπαίδευση σε έναν εναέριο χώρο που έχει 50 ίχνη από τη θάλασσα μέχρι ψηλά στον ουρανό, είναι πολύ πιο δύσκολο να καταφέρεις να “επιζήσεις” στην άσκηση», εξηγεί.
Όσο για το μέλλον του καινοτόμου πρότζεκτ της Πολεμικής Αεροπορίας που παρουσιάστηκε στην 86η ΔΕΘ, η εξέλιξη του είναι μονόδρομος. «Αυτό που μας κάνει καλύτερους είναι ότι δεν εφησυχάζουμε.
Ποτέ δεν πρέπει να πεις “έχω φτάσει στην κορυφή”, γιατί μετά από λίγο έρχεται η πτώση. Πρέπει πάντα να σχεδιάζεις πιο ψηλά. Αυτό μας δίνει κάθε ημέρα σαν κατευθύνσεις η ηγεσία: το “σχεδιάστε για ψηλότερα”. Για να μείνουμε στην κορυφή», καταλήγει ο Έλληνας Ιπτάμενος των F-4E Phantom, στέλεχος του Κέντρου Αεροπορικής Τακτικής.
Σωτήρης Κυριακίδης