Εντός του στρατοπέδου, οι εισβολείς επιδόθηκαν σε απερίγραπτες ωμότητες. Όπως αποδείχθηκε από φωτογραφία που περιήλθε στα χέρια ξένου πολεμικού ανταποκριτή!
οι Τούρκοι αποκεφάλισαν δέκα σορούς νεκρών της ΕΛΔΥΚ και τοποθέτησαν τα κεφάλια στο οδόστρωμα, στην είσοδο του στρατοπέδου, όπου έσπευδαν, ο ένας μετά τον άλλο, να φωτογραφηθούν.
Στο ίδιο σημείο, άφησαν εκτεθειμένα επί ημέρες άλλα πτώματα, αφού πρώτα τα έγδυσαν.
ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΡΚΑΛΕΤΣΗ
Τις παραµονές του «ΑΤΤΙΛΑ 2», το µεγαλύτερο µέρος της ΕΛΔΥΚ βρέθηκε σε χώρους διασποράς, νότια του στρατοπέδου και πολύ κοντά σε αυτό.
Στις 13 Αυγούστου συµπτύχθηκε προς το χωριό Λακατάμια.
Στο στρατόπεδο παρέμειναν τρεις (κατ’ άλλους δύο) λόχοι, υπό τον αντισυνταγματάρχη Παναγιώτη Σταυρουλόπουλο. Η πρώτη τουρκική επίθεση εκδηλώθηκε στις 14 Αυγούστου, αργά το πρωί, αφού προηγήθηκε προσβολή του στρατοπέδου από την αεροπορία και το πυροβολικό.
Προπορεύονταν τα άρματα και σε πυκνούς σχηματισμούς ακολουθούσε η ΤΟΥΡΔΥΚ, ενισχυμένη με 700 επιπλέον άνδρες.
Μέχρι το απόγευμα, οι Τούρκοι είχαν διενεργήσει τρεις επιθέσεις, αλλά προσέκρουσαν στη σθεναρή αντίσταση της ΕΛΔΥΚ, οι μαχητές της οποίας αγνοούσαν ότι στο άλλο άκρο της Λευκωσίας, στη Μια Μηλιά, η άμυνα είχε καταρρεύσει.
Την επομένη, 15 Αυγούστου, επαναλήφθηκε το ίδιο σκηνικό. Παρότι ο Αντισυνταγματάρχης Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος ζήτησε ενισχύσεις, έλαβε μόνο τρία τεθωρακισμένα οχήματα Marmon-Herrington, τα οποία θα ήταν εύκολη λεία για τα Μ-48 των Τούρκων.
Παρ’ όλα αυτά, οι νέες τουρκικές επιθέσεις αντιμετωπίσθηκαν με επιτυχία. Μπροστά από τις θέσεις άμυνας των ανδρών της ΕΛΔΥΚ, έπεσαν δεκάδες Τούρκοι στρατιώτες, μερικοί δε έφθασαν στα ακραία συρματοπλέγματα του στρατοπέδου, επάνω στα οποία φονεύθηκαν. Μία από τις πιο γλαφυρές καταθέσεις ήταν αυτή του Διονύση Πλέσσα:
«Στις 15 Αυγούστου, πήγε σχεδόν μεσημέρι και οι Τούρκοι δεν μας ενόχλησαν. Κατά τις 11.00 άρχισε η επίθεσή τους, πιο οργανωμένη από τις άλλες. Ανάμεσα στα άρματα εκινείτο το πεζικό και προπορευόταν ένας αξιωματικός, ο οποίος έδινε τα παραγγέλματα με μία σφυρίχτρα.
Σφύριζε, ξεκινούσανε. Ξανασφύριζε, σταματούσανε. Μας έκανε εντύπωση ότι επιτίθεντο αφύλαχτοι, γι’ αυτό και είχαν φοβερές απώλειες. Έφθασαν πολύ κοντά μας και εμείς είχαμε διαταγή από τον λοχαγό Σταυριανάκο να τους αφήσουμε να πλησιάσουν και μετά να κτυπήσουμε.
Είχαμε και κάποια κάλυψη από το Πυροβολικό, υπήρχε ένας Κύπριος ανθυπολοχαγός, ο Κίτρου, που έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες να μας υποστηρίξει. Έπεσε λοιπόν ένα βλήμα του Πυροβολικού ακριβώς μέσα στην μπούκα του προπορευόμενου άρματος, που σταμάτησε. Όσοι ήταν μέσα σκοτώθηκαν.
Τα υπόλοιπα τρία ανέστρεψαν και οπισθοχώρησαν. Οι Τούρκοι δεν ήταν προετοιμασμένοι για οπισθοχώρηση και τα έχασαν. Τότε ακούσαμε τον λοχαγό Σταυριανό μέσα από το όρυγμά του, που φώναξε:
– Ρε! Είσαστε άντρες;
– Ναι! απαντήσαμε όλοι μαζί.
Και διέταξε έφοδο.
Εμείς ήμασταν 33 άτομα. Βάλαμε ξιφολόγχη, βγήκαμε έξω και τους κυνηγήσαμε σε μία ευθεία.
Κάποιοι από τους Τούρκους πέρασαν το δρόμο και διέφυγαν. Οι περισσότεροι όμως, περίπου 100, κρύφτηκαν πίσω από ένα υδραγωγείο.
Έβγαζαν το κεφάλι τους σιγά σιγά και προσπαθούσαν να διασχίσουν το δρόμο. Όποιοι πέρασαν, γλίτωσαν. Κάποια στιγμή επεχείρησαν να βγουν όλοι μαζί. Στήσαμε τα πολυβόλα και τους θερίσαμε. Ανέβηκε το ηθικό μας. Μας συγκίνησε ότι αυτό έτυχε την ημέρα της Παναγίας».
Ο Ηρωικός θάνατος του Μανιάτη Λοχαγού Σωτήρη Σταυριανάκου
Στις 16 Αυγούστου η εχθρική πίεση κατέστη πλέον αφόρητη. Τους ηρωικούς άνδρες της ΕΛΔΥΚ προσέβαλαν αεροσκάφη, πυροβόλα, όλμοι. Μέσα στο στρατόπεδο τα πάντα μεταβλήθηκαν σε σωρούς ερειπίων.
Στις 11.00, οι Τούρκοι προσέγγισαν επικίνδυνα τις θέσεις των αμυνομένων, παρά τις μεγάλες τους απώλειες. Τότε, και ενώ τα άρματα των Τούρκων απείχαν λίγα μόλις μέτρα, έπεσε ηρωικά ο Μανιάτης Λοχαγός Σωτήρης Σταυριανάκος.
Σύμφωνα με μαρτυρίες ανδρών του, ο Λοχαγός Σταυριανάκος, μόνος, εξήλθε από το όρυγμά του για να αντιμετωπίσει το προπορευόμενο άρμα μάχης. Προφανώς υπολόγισε ότι αναχαιτίζοντας το εχθρικό άρμα, θα ανέκοπτε την τουρκική επίθεση.
Υπήρχε και το προηγούμενο, μία ημέρα πριν, όταν καταστράφηκε προπορευόμενο τουρκικό άρμα από βολή πυροβόλου και οι Τούρκοι οπισθοχώρησαν. Πριν όμως προλάβει να υλοποιήσει το σχέδιό του, ο ηρωικός λοχαγός φονεύθηκε από τα πυρά του άρματος.
Στις 11.30 διερράγη το αριστερό τμήμα της αμυντικής διάταξης. Οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ προσβάλλονταν τώρα από τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις, κινδυνεύοντας με περικύκλωση και εγκλωβισμό.
Η κατάσταση ήταν απελπιστική και οι Τούρκοι εισέρχονταν πλέον εντός του στρατοπέδου, όταν ο Αντισυνταγματάρχης Σταυρουλόπουλος (φώτο) διέταξε υποχώρηση. Να πώς περιέγραψε τις δραματικές σκηνές ο λοχίας Πλέσσας:
«Για να γίνει η οπισθοχώρηση σωστά, έπρεπε να φύγουν οι πρώτοι από τη μέση, να κρατάμε οι υπόλοιποι από τα πλάγια και σιγά σιγά, ένας ένας, να φεύγουμε, μέχρι να φύγουν και οι τελευταίοι. Διέταξα οπισθοχώρηση, αλλά δεν έφευγε κανείς.
Είχαμε δεθεί μεταξύ μας. Και ήξεραν οι μεσαίοι που έπρεπε να φύγουν πρώτοι, ότι οι τελευταίοι θα σκοτωθούν. Φώναξα, έβρισα. Δεν έφευγαν. Κάποια στιγμή κάποιος ξεκίνησε. Οι περισσότεροι από εμάς φονεύθηκαν κατά την υποχώρηση… Φεύγοντας είδα τον Λοχαγό Σταυριανάκο σκοτωμένο.
Όρθιο μέσα στο όρυγμα είδα τον Δημήτρη Λούρμπα (σ.σ.: ο δεκανέας Δημήτρης Λούρμπας είναι αγνοούμενος).
– Δημήτρη, δεν υπάρχει άλλος, είμαι ο τελευταίος, φεύγουμε.
– Δεν φεύγω, μου απάντησε.
Είχε μαζέψει 3-4 όπλα που παρατήθηκαν από νεκρούς ή τραυματίες και τα τοποθέτησε γύρω από το όρυγμα. Στεκόταν όρθιος και πυροβολούσε, πότε με το ένα και πότε με το άλλο… Δύο άλλα ορύγματα ήταν γεμάτα τραυματίες. Προχώρησα με πυρ και κίνηση, ενώ οι Τούρκοι γάζωναν τα πάντα. Είχαν εισέλθει εντός του στρατοπέδου και οι μάχες γίνονταν πια σώμα με σώμα».
Αποκεφάλισαν σορούς και φωτογραφίζονταν μαζί τους !
Δεκάδες άνδρες της ΕΛΔΥΚ φονεύθηκαν, καθώς υποχωρούσαν προς το ύψωμα «Γρηγορίου» νοτιοανατολικά του στρατοπέδου. Άλλοι παρέμειναν στα ορύγματά τους αρνούμενοι να τα εγκαταλείψουν.
Την απαγκίστρωση των τελευταίων ανδρών κάλυψε ο ανθυπασπιστής Κώστας Κέντρας και λίγοι στρατιώτες, οι οποίοι έταξαν τα διαθέσιμα πολυβόλα και έβαλλαν κατά των Τούρκων. Αγνοούνται ώς σήμερα. Κατά την υποχώρηση, φονεύθηκε και ο λοχαγός Βασίλης Σταμπουλής.
Από τις 13.30 και για τουλάχιστον δύο ώρες διήρκεσαν οι μάχες μέσα στο στρατόπεδο, ακόμα και σώμα με σώμα. Αρκετοί παρέμειναν εκεί και έδωσαν την τελευταία μάχη, είτε γιατί τραυματίστηκαν είτε γιατί δεν θέλησαν να υποχωρήσουν.
Εντός του στρατοπέδου, οι εισβολείς επιδόθηκαν σε απερίγραπτες ωμότητες. Όπως αποδείχθηκε από φωτογραφία που περιήλθε στα χέρια ξένου πολεμικού ανταποκριτή, οι Τούρκοι αποκεφάλισαν δέκα σορούς νεκρών της ΕΛΔΥΚ και τοποθέτησαν τα κεφάλια στο οδόστρωμα, στην είσοδο του στρατοπέδου, όπου έσπευδαν, ο ένας μετά τον άλλο, να φωτογραφηθούν. 
Στο ίδιο σημείο, άφησαν εκτεθειμένα επί ημέρες άλλα πτώματα, αφού πρώτα τα έγδυσαν. Οι τουρκικές απώλειες κατά την επιχείρηση κατάληψης του στρατοπέδου υπήρξαν τόσο μεγάλες, ώστε ο διοικητής της ΤΟΥΡΔΥΚ, συνταγματάρχης Κορτίκογλου, αντικαταστάθηκε.
Βαρύτατος όμως υπήρξε και ο φόρος αίματος της ΕΛΔΥΚ, με απώλειες που υπερέβησαν κατά πολύ αυτές όλων των προηγούμενων ημερών. Οι νεκροί και αγνοούμενοι ανήλθαν στους 83, από τους οποίους 3 αξιωματικοί και 80 οπλίτες.
Ενώ στην Κύπρο χάνονταν Ελλαδίτες στρατιώτες, εκπληρώνοντας στον υπέρτατο βαθμό τις συνταγματικές τους υποχρεώσεις, εγκαταλειμμένοι πλην μαχόμενοι πλάι στους Κύπριους αδελφούς τους, στην Αθήνα κυριάρχησε η ίδια απάθεια και αναποφασιστικότητα, όπως και επί «ΑΤΤΙΛΑ 1».
Οι ελληνικές απώλειες
Ως προς το στρατιωτικό προσωπικό, ο θλιβερός κατάλογος ήταν:
Νεκροί Ελλαδίτες αξιωματικοί: 18 (οι 3 της ΕΛΔΥΚ)
Νεκροί Ελλαδίτες οπλίτες: 70 (οι 41 της ΕΛΔΥΚ)
Νεκροί Κύπριοι οπλίτες: 269
Αγνοούμενοι Ελλαδίτες, αξιωματικοί και οπλίτες: 83
Οι αγνοούμενοι Κύπριοι στρατιωτικοί ανήλθαν σε αρκετές εκατοντάδες. Το σύνολο των τραυματιών έφθασε τους 1.300 αξιωματικούς και οπλίτες.
Το 1975, με Προεδρικά Διατάγματα, προήχθησαν στον αμέσως ανώτερο βαθμό αξιωματικοί, των οποίων πιστοποιήθηκε ο θάνατος. Στην Τουρκία δεν ανακοινώθηκε ποτέ επίσημα ο αριθμός των πεσόντων κατά την εισβολή, για προπαγανδιστικούς λόγους.
Με δεδομένη όμως την παραδοχή για 2.000 νεκρούς Τουρκοκύπριους ενόπλους, καθώς και τη δίχως φειδώ χρήση του πεζικού, το οποίο υπέστη τεράστιες απώλειες, υπολογίστηκε ότι οι νεκροί, αξιωματικοί και οπλίτες ξεπέρασαν τους 5.000 άνδρες.
Ανάμεσά τους υπήρξαν πολλοί ανώτεροι αξιωματικοί, ενώ οι απώλειες που υπέστησαν συγκεκριμένες μονάδες, όπως αυτές των αλεξιπτωτιστών, υπήρξαν συντριπτικές.
Ο Δημ. Χάντζος, που υπηρέτησε στην Κύπρο ως υποδιοικητής του 221 και στη συνέχεια ως Διοικητής του 361 Τάγματος Πεζικού, έκανε λόγο για 16.000 άνδρες, συνυπολογίζοντας προφανώς και τους τραυματίες των Τούρκων.
Από τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου, το πυροβολικό και η αεροπορία των Τούρκων άρχισαν να βομβαρδίζουν μανιασμένα το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Ακολούθησαν όπλα καμπύλης τροχιάς, όλων των διαμετρημάτων και άρματα μάχης.
Μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. β
ρίσκονταν ο 2ος Λόχος του 1ουΤ.Π., με Διοικητή τον Υπολοχαγό Ηλία Κωνσταντούλα, ο 4ος Λόχος του 2ου Τ.Π., με Διοικητή τον Κύπριο Λοχαγό Λούη Ιωαννίδη, ο Λόχος Διοικήσεως της ΕΛ.ΔΥ.Κ. με Διοικητή τον Ταγματάρχη Σπυρίδωνα Δελλή (φώτο αριστερά) και μια διμοιρία όλμων με Διοικητή τον Υπολοχαγό Στέφανο Πίο.(φώτο δεξιά)
Διοικητής και των τριών Λόχων ήταν ο Υποδιοικητής της ΕΛ.ΔΥ.Κ., Αντισυνταγματάρχης Παναγιώτης Σταυρόπουλος.
Να πως περιγράφει ο Στρατιώτης της 103 σειράς του Λόχου Διοικήσεως της ΕΛ.ΔΥ.Κ., την επίθεση των Τούρκων, Αστέριος Κυριακόπουλος, από την Λάρισα.-
«Ξαφνικά μέσα σε αυτήν την κόλαση συνέβη αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ στην ζωή μου. Διακόσιοι και πλέον Τούρκοι από λίγο πιο αριστερά μας όπως βλέπαμε το μακελειό μπροστά μας άρχισαν να τρέχουν εναντίον μας σαν τρελοί! Δεν τους είχαμε δει αυτούς τους Τούρκους και αιφνιδιαστήκαμε τελείως….
Βλέπαμε τους Τούρκους να έρχονται κατά πάνω μας και ο Βαρελτζής και ο Σιμίτας που ήταν λεβεντόπαιδα δεν ξέρω για ποιόν λόγο σηκώθηκαν όρθιοι στο όρυγμα και άρχισαν να ρίχνουν στους Τούρκους σαν τρελοί!
Είπα στον Μάριο Βολακάκη «πάει θα μας πιάσουν σαν τα ποντίκια μέσα στα ορύγματα».
Γυρνάω δεξιά μου και βλέπω τον Βαρελτζή και τον Σιμίτα να τους πολεμάνε όρθιοι γυμνοί από την μέση και πάνω. Εν τω μεταξύ το τοπίο ήταν σκοτεινό γύρω –γύρω από τις εκρήξεις γι΄ αυτό και δεν πήραμε χαμπάρι ότι μας είχαν πλησιάσει τόσο πολύ οι Τούρκοι.
Και ενώ όλοι οι άλλοι που ήμασταν μέσα στα ορύγματα αιφνιδιαστήκαμε αυτοί οι δύο συνέχιζαν το βιολί τους όρθιοι να ρίχνουν στο κοπάδι των Τούρκων και να ξαναγεμίζουν σαν να μην συνέβαινε τίποτα. Αψηφούσαν τελείως τον θάνατο….
Η οπισθοχώρηση των Τούρκων εξελίχθηκε σε άτακτη φυγή. Μια βολή άρματος έκοψε στην μέση τον Σιμίτα που πολεμούσε όρθιος με τον Βαρελτζή που την γλίτωσε. Αυτοί οι δύο άνδρες γύρισαν πίσω και τους διακόσιους Τούρκους που έκαναν έφοδο».
Αυτοί ήταν οι ΄Ελληνες κι αυτούς οι Τούρκοι δεν τους νίκησαν ποτέ!
Ξημέρωσε της Παναγίας και οι Τούρκοι ξεκίνησαν με το ξημέρωμα να συλλέξουν τους εκατοντάδες νεκρούς τους κοντά στις δικές τους γραμμές. Να πλησιάσουν τις δικές μας δεν το τόλμησαν καθόλου! Η χθεσινή ήττα και τα δεινά που πέρασαν τους απέτρεψαν.
Παραδόξως, την παραμονή της Παναγίας και την ημέρα της εορτής της, η ΕΛ.ΔΥ.Κ. δεν είχε ούτε ένα νεκρό στρατιώτη. Είχε μόνο δύο τραυματίες.
Περί της 10.30΄ της 15ης Αυγούστου, άρχισαν και πάλι ισχυρότατοι βομβαρδισμοί από αέρος με βαριά πυροβόλα, όλμους και τα άρματα τα οποία πλησίαζαν ξερνούσαν φωτιά και ατσάλι και επέστρεφαν πίσω. Οι βομβαρδισμοί επαναλαμβάνονταν κατά διαστήματα μέχρι το ματωμένο εκείνο δειλινό…΄Ηρθε η νύχτα και το σκοτάδι κάλυψε τους εμπολέμους. Νεκρική σιγή επικρατούσε στις αντιμαχόμενες πλευρές.
Ένα κακό προαίσθημα κρατούσε ξύπνιους πολλούς Ελδυκάριους…΄Ακουγαν όλη την ημέρα τους αξιωματικούς τους να ζητούν ενισχύσεις από το Γ.Ε.Φ. και να λαμβάνουν αρνητικές απαντήσεις.
Στις γύρω περιοχές του στρατοπέδου, δεν παρουσιαζόταν καμιά κίνηση από Ελληνικής πλευράς. Εστάλησαν μικρές αναγνωριστικές περίπολοι να ελέγχουν τις περιοχές στα πέριξ του στρατοπέδου μήπως και οι Τούρκοι τους κυκλώσουν. Πλήρης σιγή…δεν υπήρχαν μετακινήσεις από καμία πλευρά….
Εκείνο το βράδυ οι στρατιώτες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. ανακάλυψαν λίγα ψωμιά μέσα στο στρατόπεδο και μερικά κουτιά από ζαχαρούχο γάλα. Έφαγαν όσοι πρόλαβαν από λίγο.
Εκείνη η νύχτα τους φάνηκε ατελείωτη…την βαριά ατμόσφαιρα ενέτεινε η δυσωδία των εκατοντάδων νεκρών Τούρκων στρατιωτών που βρίσκονταν πλησίον του στρατοπέδου.
Η ΑΠΟΦΡΑΔΑ ΗΜΕΡΑ
Ξημέρωσε και οι Τούρκοι άρχισαν να δείχνουν πολύ μεγάλη κινητικότητα. Με τα μάτια έξω από τις κόγχες οι «300» παρακολουθούν τις κινήσεις τους. Θα επιτεθούν! ΄Αρματα άρχισαν να ανάβουν τις μηχανές τους. Τρέμει η γη από την μαζική κινητοποίηση των αρμάτων και των βαρέων όπλων των Τούρκων. ΄
Ηταν 08.30΄ το πρωί, όταν δεκάδες Τούρκικα αεροσκάφη άρχισαν ανενόχλητα να βομβαρδίζουν εκ νέου το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ..
Έριχναν κάθε είδους βόμβες, ρουκέτες και το φρικτό ναπάλμ. (φώτο καμένος ΕΛΔΥΚάριος
Ακολούθησε το πυροβολικό και οι όλμοι. Οι Τούρκοι άρχισαν να κινούνται από δύο κατευθύνσεις. Από τον Γερόλακο και από το μέρος του Κιόνελι. Είναι πλέον σε απόσταση 800 μέτρων.
Προηγούνται τα άρματα και ακολουθεί πλήθος πεζικών τμημάτων. Ήρθαν νέα ξεκούραστα τμήματα Καταδρομών. Οι Τούρκοι εκείνη την ημέρα είχαν αποφασίσει πως θα θυσίαζαν τα πάντα για να καταλάβουν το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Πίστευαν πως μέσα υπάρχουν πάνω από 1.000 αμυνόμενοι στρατιώτες.
Τα τμήματα από την κατεύθυνση του Κιόνελι σταμάτησαν την προέλασή τους. Υποστήριζαν τα τμήματα που προέλαυναν από την πλευρά του Γερόλακου. Την επίθεση θα δέχονταν ο 4ος Λόχος και ο Λόχος Διοικήσεως.
Άρχισε το Ελληνικό πυροβολικό να βάλει εναντίων των Τούρκων. ΄Ηταν η 187 Μ.Π..
Με τα εύστοχα πυρά της σκόρπιζε τους Τούρκους, ενώ ανατινάχτηκαν από τα πυρά της πολλά Τούρκικα άρματα μάχης. Οι Τούρκοι δέχονταν και τα εύστοχα πυρά των Ελδυκάριων συνεχώς . Η επίθεσή τους άρχισε να κλονίζετε σοβαρά. Σταμάτησε….
Ταυτόχρονα και από άγνωστη μέχρι σήμερα αιτία, σταμάτησε τα δραστικά πυρά της και η 187 Μ.Π.. Οι Τούρκοι δεν πίστευαν στα μάτια τους. ΄Έμειναν αποσβολωμένοι να κοιτάζουν το στρατόπεδο μπροστά τους. Σαράντα βαριά άρματα και τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού ξεχύθηκαν κατά πάνω στον 4ο Λόχο και τον Λόχο Διοικήσεως.
Τρία μηχανοκίνητα Τάγματα Τούρκων επιτίθονταν από την πλευρά του Γερόλακου και δύο από την πλευρά της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ.. Η Τουρκικά αεροπορία με πρωτοφανή μανία ανέσκαπτε το έδαφος και πολυβολούσε ότι κινούταν μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ..
΄Ηταν 12 η ώρα το μεσημέρι όταν οι ορδές του Αττίλα ξεχύθηκαν κατά εκατοντάδες εναντίων των υπερασπιστών του στρατοπέδου.
Ο Ανθυπασπιστής Παπαλάμπρου του ΛΒΟ (φώτο) φώναζε και ακουόταν μέχρι το Κιόνελι!
«Απάνω τους λιοντάρια μου»! Παπαλάμπρου και ο Ανθυπασπιστής Κέντρας αχώριστοι φίλοι πέρασαν μαζί στο πάνθεο των Ελλήνων Ηρώων! Σήκωσαν όλο το βάρος της επίθεσης.
Με τα ΠΑΟ στα χέρια τους έβαλαν ακατάπαυστα εναντίων των Τουρκικών αρμάτων. Χτυπούσαν από απόσταση αναπνοής!
Ο Κώστας Κέντρας (φώτο) έπεσε βαριά τραυματισμένος. Πλάι του ο Παπαλάμπρου δεν τον άφησε! Συνέχισε μόνος του να μάχεται εναντίων των Τουρκικών αρμάτων. Χάθηκαν και τα δύο παλικάρια.
Τα Τούρκικα άρματα έφτασαν πλέον στο Β΄ύψωμα που υπερασπίζεται ο Λόχος Διοικήσεως. Κόλαση πυρός! Η κατάσταση ξεπερνάει κάθε περιγραφή! Τα Τούρκικα άρματα ανατινάζουν τους σύγχρονους Λεωνίδες σχεδόν εξ επαφής!
Τούρκοι στρατιώτες εισέρχονται στο ύψωμα και ξεκινά μάχη σώμα με σώμα! Τα Τούρκικα άρματα χτυπάνε ότι κινείται, ακόμη και τους δικούς τους στρατιώτες! Οι Λέοντες πετάγονται από τα ορύγματά τους και μάχονται με πάθος και απίστευτη τρέλα! Σκοτώνουν ακατάπαυστά τους Τούρκους! Πολλοί χτυπιούνται από ολόκληρες ριπές και δεν πέφτουν…συνεχίζουν!
Η χρήση ινδικής κάνναβης το πρωί της επίθεσης επιβλήθηκε στα επιτιθέμενα Τμήματα Πεζικού των Τούρκων. Εξέρχονται με τις λόγχες εφ όπλου οι Ελδυκάριοι και συγκρούονται με πάταγο με τους Τούρκους! Ανεβαίνουν πάνω στα άρματα! Προσπαθούν να τα καρφώσουν με τις λόγχες καθώς σώθηκαν τα πυρομαχικά τους!
Τα άρματα λιώνουν ότι κινείται! Τούρκους και ΄Ελληνες μαζί! Τα αεροσκάφη επίσης χτυπούν την Ελληνοτουρκική πλέον μάζα αδιάκριτα!
Ο Λοχαγός Σταυριανάκος ουρλιάζοντας καλύπτει με τις κραυγές του ολόκληρη την οχλοβοή και τον πάταγο της μάχης! « Ας μας πατήσουν ! Ούτε βήμα πίσω!» Πάγωσε το αίμα στις φλέβες των Τούρκων!
Τρέχουν να κρυφτούν στα ορύγματα και τα λαγούμια από όπου εξήλθαν τα λιοντάρια της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Σκηνές αποκάλυψης! Ο Σταυριανάκος ορμάει μόνος του και άοπλος κατά ενός άρματος! Το σταματά με τις ιαχές του! Όμως πυροβολεί από μικρή απόσταση και αποκεφαλίζει τον Σταυριανάκο!
Το πρώτο κύμα των Τούρκων στρατιωτών σχεδόν εξολοθρεύτηκε ολοσχερώς!
Δεύτερο κύμα ακολούθησε αμέσως να εισέρχεται σαν μεθυσμένο. Πέφτουν οι Τούρκοι από τα δικά τους πυρά , από τις λόγχες των Ελδυκάριων! Η διμοιρία του Σταυριανάκου πέφτει μαχόμενη σχεδόν μέχρι ενός!
Οι διαταγές του Σταυριανάκου ισχύουν και μετά τον θάνατό του! «Ούτε ένα βήμα πίσω Λεοντάρια μου»!!!
Για δύο ώρες Τούρκοι στρατιώτες, άρματα μάχης, τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού των Τούρκων και οι ήρωες του Λόχου Διοικήσεως ήταν μπερδεμένοι και μάχονταν λυσσαλέα!
Οι Τούρκοι εκατονταπλάσιοι! Τα λιοντάρια του Λόχου Διοικήσεως έπεσαν μέχρι ενός! Ελάχιστοι σώθηκαν κι αυτοί από λάθος καθώς με τις λόγχες στα όπλα επιτέθηκαν εναντίων άλλου κύματος Τούρκων που έπεφτε με μανία στον 4ο Λόχο δίπλα τους!
Εμπλέκεται και ο 4ος Λόχος της ΕΛ.ΔΥ.Κ.! Χάος! Η μόνη λέξη που μπορεί να προσεγγίσει την πραγματικότητα! Αστράφτουν οι λόγχες του 4ου! Ιαχές και πολεμικοί παιάνες!
Τα άρματα περνάνε και τσαλαπατούν με τις ερπύστριές τους , τους ΄Ελληνες μαχητές! Το Πεζικό που ακολουθεί πέφτει πάω στις Ελληνικές λόγχες! Ακολουθούν φοβερές μάχες σώμα με σώμα! ΄Ενας εναντίων δεκάδων! Αυτές ήταν οι αναλογίες!
Νέα επίθεση από την πλευρά της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. στον 2ο Λόχο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.! Θερίστηκαν οι Τούρκοι…διστάζουν τα άρματα! Ο 2ος τους κρατάει μακριά! Λόχος Διοικήσεως και 4ος Λόχος κυκλώνονται ολοκληρωτικά!
Η μάχη συνεχίζεται με μεγάλη σφοδρότητα! Ο 2ος της ΕΛ.ΔΥ.Κ. κινδυνεύει να περικυκλωθεί κι αυτός, παρά του ότι παραμένει ακλόνητος και θερίζει τους Τούρκους ασταμάτητα!
Άρματα εισχώρησαν μεταξύ του 4ου και του 2ου και χτυπούν στις πλάτες τους μαχητές μας. Οι Τούρκοι στην μανία τους χτυπιούνται συνεχώς μεταξύ τους!
Η ΝΕΑ ΕΞΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Ο Ταγματάρχης Δελλής εκτιμώντας την δεινή κατάσταση και το επερχόμενο ολοκαύτωμα των στρατιωτών του διατάζει, συντεταγμένη απαγκίστρωση και έξοδο από το στρατόπεδο!
Στέλνει αγγελιοφόρους στον Λόχο Διοικήσεως, τον 4ο Λόχο και τον 2ο Λόχο. ΄Ολοι πέφτουνε νεκροί μέσα στον χαλασμό της μάχης! Τρέχει μόνος του εντελώς ακάλυπτος! ΄Αοπλος και χωρίς κράνος! Κατάφερε να ελιχθεί ανάμεσα στα άρματα, στα τεθωρακισμένα, στους Τούρκους και να οδηγήσει τα λιοντάρια σε μια νέα έξοδο του Μεσολογγίου!
Δύο λιοντάρια του 4ουΛόχου, ο Στέφανος Κουτρούλης και ο Βασίλης Βάσιος, Χαλκιδικιώτες και οι δύο αρνούνται να φύγουν! Ο Στέφανος ήταν ο γίγαντας του 4ουΛόχου! Αρνήθηκε να αποχωριστεί το πολυβόλο του!
Οι τελευταίοι σύντροφοί του τον είδαν όρθιο να επιτίθεται εναντίων των Τούρκων και να χάνεται….από τότε αγνοείται η τύχη του. Ο Βασίλης μετά από τιτάνια μάχη και απίστευτες περιπέτειες συνελήφθη αιχμάλωτος….
Μέχρι της 18.00΄οι μάχες μαίνονταν μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. από τα απομεινάρια του 4ου και 2ου Λόχου. Ο Ταγματάρχης Δελλής έσωσε όσους μπόρεσε με μια ηρωική έξοδο ανάμεσα στα Τούρκικα άρματα και τις εκατοντάδες Τούρκους στρατιώτες!
Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. οχυρώθηκε λίγο ποιο πίσω από το στρατόπεδό της. Οι Τούρκοι δεν τόλμησαν να τους επιτεθούν…΄Ηταν η τελευταία μάχη του πολέμου…
Κάποιοι Ελδυκάριοι άκουσαν τελευταία την φωνή του Στέφανου Κουτρούλη να βρίζει και να κραυγάζει προς τους Τούρκους και το πολυβόλο του να κροταλίζει…μετά πλήθος ριπές…μετά σιωπή…
Ηταν η τελευταία Ελληνική κραυγή…η τελευταία πολεμική ιαχή από χείλη Ελληνικά που σκέπασε σαν βροντή ολόκληρη την Κύπρο…στην Ελλάδα δεν ακούστηκε ποτέ…
Αυτοί ήταν οι ΄Έλληνες κι αυτούς δεν τους νίκησαν ποτέ οι Τούρκοι!
Τόση ήταν η μανία των Τούρκων που αποκεφάλισαν σχεδόν όλα τα σκηνώματα των Ελλήνων στρατιωτών μέσα στο μαρτυρικό στρατόπεδο. Τα φωτογράφησε κρυφά ένας δημοσιογράφος του BBC. Ο οποίος ανέφερε στο ρεπορτάζ του.
«Τέτοια άνιση μάχη δεν έχει συμβεί στα παγκόσμια χρονικά. Τέσσερις μέρες κράτησε…δεν θα με πιστεύει κανένας».
