Γράφει ο Υποστράτηγος ε.α. Κίμων Κωστής *
Ο Ν. 5018/2023 (ΦΕΚ Α΄ 25/9.2.2023) με τίτλο: «Μέριμνα υπέρ του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, εξορθολογισμός της νομοθεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, οργάνωση της Εθνοφυλακής και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας» [1], όσον αφορά στην Εθνοφυλακή, αντικατέστησε επιτέλους μετά από 40 και πλέον έτη τον Ν. 1295/1982 (ΦΕΚ Α΄ 126/7.10.1982), ο οποίος ήταν παρωχημένος και αναχρονιστικός.
Προσπάθειες για την αλλαγή του νόμου για την Εθνοφυλακή είχαν γίνει και στο παρελθόν, όπως το έτος 1999, όταν τα θέματα της Εθνοφυλακής ήταν στην αρμοδιότητα ενός Τμήματος της Διεύθυνσης Πεζικού (ΔΠΖ) του ΓΕΣ, αλλά δεν τελεσφόρησαν.
Τον Μάρτιο του 2017 συγκροτήθηκε στο ΓΕΣ η Διεύθυνση Εθνοφυλακής (ΔΕΘ), με Διευθυντή Ανώτατο Αξιωματικό με βαθμό Ταξιάρχου, με σκοπό να αναλάβει και να συντονίσει το έργο της ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ της ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΗΣ, στην οποία είχα την τιμή να τοποθετηθώ ως Διευθυντής από τον τότε Αρχηγό ΓΕΣ Αντιστράτηγο Αλκιβιάδη Στεφανή, αμέσως μετά την προαγωγή μου σε Ταξίαρχο.
Από την αρχή προσεγγίσαμε την ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΗ με τρόπο ΟΛΙΣΤΙΚΟ και όχι αποσπασματικό. Η εκπόνηση ΝΕΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ για την Εθνοφυλακή, δηλ. νέου ΝΟΜΟΥ και νέου ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ Οργάνωσης και Λειτουργίας της, αποτέλεσε την πρώτη μας ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ, επειδή πιστεύαμε ότι θα έχει καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη του ΣΚΟΠΟΥ αυτού.
Παρ’ όλη την εργώδη προσπάθεια από τον Ιούνιο του 2017, χρειάστηκαν 5 χρόνια και 8 μήνες για να συνταχθεί το σχέδιο νόμου για την Εθνοφυλακή και να προχωρήσει η διαδικασία για να γίνει νόμος του Κράτους.
Τον Νοέμβριο του 2019 εκπονήσαμε μια ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, στο πλαίσιο της οποίας ενισχύσαμε την αλληλεπίδραση των παρακάτω αλληλένδετων ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ με μεγάλο αριθμό στοχευμένων ενεργειών, δράσεων και πρωτοβουλιών με ΣΚΟΠΟ να ΕΠΙΤΕΥΧΘΟΥΝ, με τη συνέργειά τους: πρώτον η επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ταγμάτων Εθνοφυλακής (ΤΕΘ) για την ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ της ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ τους και δεύτερον οι ΣΤΟΧΟΙ που θέσαμε ανά παράγοντα:
α. Βελτίωση της εκπαίδευσης των Εθνοφυλάκων.
β. Αύξηση της στελέχωσης των ΤΕΘ με Εθνοφύλακες.
γ. Αύξηση της συμμετοχής των Εθνοφυλάκων στην εκπαίδευση.
δ. Ανύψωση του ηθικού των Εθνοφυλάκων.
ε. Ενίσχυση των δεσμών της Εθνοφυλακής με το κοινωνικό σύνολο.
Ο νέος ΝΟΜΟΣ συνιστά την ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΤΕΡΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ εδώ και πολλές δεκαετίες, διότι τον εκπονήσαμε με το σκεπτικό να αποτελέσει ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ για την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, παρέχοντας ΝΕΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ για την ΕΞΕΛΙΞΗ της, οι οποίες βελτιώνουν όλους τους παράγοντες της Στρατηγικής για την Εθνοφυλακή.
Αυτό ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΤΑΙ στο άρθρο 1 του νέου νόμου, που ορίζει ότι ΣΚΟΠΟΣ του είναι: «η αναβάθμιση του θεσμού της Εθνοφυλακής προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερος και να συμβάλει στην αμυντική θωράκιση της χώρας», όπως και στην Εισηγητική Έκθεση ως ΣΤΟΧΟΣ του άρθρου αυτού [2].
Στις 11 Φεβρουαρίου 2023 παρουσιάσαμε με τον τίτλο «Νέος Νόμος για την Εθνοφυλακή μετά από 40 χρόνια, 4 μήνες και 2 ημέρες» τα ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ σημεία του νόμου για την Εθνοφυλακή, επισημαίνοντας τις νέες δυνατότητες που παρέχουν οι διατάξεις του [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11].
Ειδικά με το νέο νόμο δόθηκε, μεταξύ άλλων, η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΩΝ ΜΕ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ, κατόπιν Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ), στις ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ των ΜΟΝΑΔΩΝ ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΗΣ στην ΕΙΡΗΝΗ, ενώ μέχρι τώρα μπορούσαν να συμμετέχουν ΜΟΝΟ στη φρούρηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων.
Η πρόνοια αυτή του νόμου ήταν αποτέλεσμα της αναγκαιότητας που διαπιστώθηκε με βάση τα γεγονότα και τα συμπεράσματα που προέκυψαν.
Συγκεκριμένα στην παρ. 1 του άρθρου 65 «Δικαιώματα Εθνοφυλάκων» ορίζεται ότι: «Στους Εθνοφύλακες που συμμετέχουν σε αποστολές, καταβάλλεται αποζημίωση έναντι οδοιπορικών εξόδων για κάθε ημέρα υπηρεσίας τους και για τη μετακίνησή τους από την οικία τους στη Μονάδα και την επιστροφή σε αυτή, ανεξαρτήτως χιλιομετρικής απόστασης.
Η καταβαλλόμενη αποζημίωση δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, απαλλάσσεται από κάθε είδους φόρο ή τέλος, υπόκειται δε σε ποσοστό κράτησης υπέρ του Ταμείου του οικείου Κλάδου και βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.».
Στο άρθρο 95 «Εξουσιοδοτικές διατάξεις» ορίζονται τα εξής:
α. Στην παρ. 18 ότι: «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Οικονομικών καθορίζεται κατ’ έτος ο αριθμός των Εθνοφυλάκων που απαιτούνται κατά το επόμενο έτος για τη φρούρηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Στρατού Ξηράς και για τις ειδικότερες αποστολές του Στρατού Ξηράς, όπως αυτές καθορίζονται στους κανονισμούς και τα σχέδια επιτήρησης και ασφάλειας των Μονάδων και των Σχηματισμών του για την εφαρμογή του άρθρου 62.».
β. Στην παρ. 20 ότι: «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Οικονομικών καθορίζονται η αποζημίωση της παρ. 1 του άρθρου 65 και τα απαιτούμενα παραστατικά για τη χορήγησή της.».
Όσον αφορά στον Σκοπό, Οργάνωση και Αποστολή της Εθνοφυλακής στο άρθρο 61 καθορίζονται τα εξής:
«1.H Εθνοφυλακή, ως οργανική ένοπλη δύναμη του Στρατού Ξηράς, συγκροτείται στην περίοδο ειρήνης για την ενίσχυση και υποβοήθηση των Ενόπλων Δυνάμεων στην εκπλήρωση της αποστολής τους σε περιόδους ειρήνης, επιστράτευσης (γενικής ή μερικής) και πολέμου.
2.Η Εθνοφυλακή οργανώνεται σε ενεργές και επιστρατευόμενες Μονάδες, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως ειδικές στρατιωτικές και ονομάζονται Τάγματα Εθνοφυλακής (ΤΕΘ), με την προσθήκη του ονόματος της περιοχής όπου εδρεύουν.
Τα ΤΕΘ δύναται να περιλαμβάνουν Υπομονάδες και Τμήματα Εθνοφυλακής. Για τη συγκρότηση, οργάνωση και υπαγωγή των Μονάδων Εθνοφυλακής, εφαρμόζεται η διαδικασία που ισχύει κάθε φορά για τη συγκρότηση, οργάνωση και υπαγωγή των Μονάδων του ενεργού στρατού.
3.Αποστολή της Εθνοφυλακής είναι η συμβολή στην άμυνα της χώρας, η ενίσχυση και υποβοήθηση του Στρατού Ξηράς στην εκπλήρωση της αποστολής του, όπως αυτή καθορίζεται στο πλαίσιο της διακλαδικής λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων, σε περιόδους ειρήνης, επιστράτευσης (γενικής ή μερικής) και πολέμου.
4.Οι επιμέρους αποστολές της Εθνοφυλακής, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εκπλήρωσή τους, καθορίζονται στον Στρατιωτικό Κανονισμό Οργάνωσης και Λειτουργίας της Εθνοφυλακής, στους αντίστοιχους Πίνακες Οργάνωσης και Υλικού, στα σχέδια επιχειρήσεων των κλιμακίων διοίκησης, στα οποία υπάγονται οι Μονάδες Εθνοφυλακής και στις διαταγές του Γενικού Επιτελείου Στρατού.».
Στην Ειδική Έκθεση επί του σχεδίου του υπόψη νόμου, στο τμήμα που αναφέρονται τα οικονομικά αποτελέσματα επί του κρατικού προϋπολογισμού που προκαλούνται από τις διατάξεις του, στην παρ. 4. αναγράφεται ότι: «Ενδεχόμενη δαπάνη από την αντιμετώπιση του πρόσθετου κόστους λειτουργίας της Εθνοφυλακής σύμφωνα με το νέο πλαίσιο (διεύρυνση κατηγοριών προσωπικού, χορήγηση κατά την κατάταξη των Εθνοφυλάκων ιματισμού και υπόδησης, καταβολή αποζημίωσης έναντι οδοιπορικών εξόδων καθώς και τροφής και ιματισμού και υπόδησης σε εκείνους που μετέχουν σε αποστολές κ.λπ.). (άρθρα 63 – 67).
Το ύψος της πρόσθετης δαπάνης εξαρτάται από την έκδοση των κατά περίπτωση απαιτούμενων κανονιστικών πράξεων και από πραγματικά γεγονότα.
Κατά τα ισχύοντα, η δαπάνη για το τρέχον έτος, όσον αφορά στην καταβολή ημερήσιας αποζημίωσης σε 746 Εθνοφύλακες για φρούρηση αποθηκών ανέρχεται στο ποσό των 4,4 εκατ. ευρώ περίπου. [12]». [13]
Στην Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για το σχέδιο του υπόψη νόμου, στην παρ. 2α του Μέρους Ε΄ αναγράφεται: «Ορίζεται ότι στους Εθνοφύλακες που συμμετέχουν σε αποστολές:
– καταβάλλεται αποζημίωση έναντι οδοιπορικών εξόδων, για κάθε ημέρα υπηρεσίας τους και για τη μετακίνησή τους από την οικία τους στη Μονάδα και την επιστροφή σε αυτή, ανεξαρτήτως χιλιομετρικής απόστασης.
Η αποζημίωση αυτή δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, απαλλάσσεται από κάθε είδους φόρο ή τέλος, υπόκειται σε ποσοστό κράτησης υπέρ του Ταμείου του οικείου Κλάδου και βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας,
– χορηγείται τροφή και δυνητικά είδη ιματισμού και υπόδησης.
[Κατά τα ισχύοντα, προβλέπεται η καταβολή αποδοχών, ήτοι ημερήσιας αποζημίωσης, ύψους 16 ευρώ, για την αντιμετώπιση δαπανών τροφής, ιματισμού και υπόδησης]». [14]
Κατόπιν των παραπάνω, κάτ’ εφαρμογή των διατάξεων του νόμου και με βάση τα πραγματικά γεγονότα και τις ανάγκες που απορρέουν από αυτά είναι ΕΥΝΟΗΤΟ ότι το 2024 είναι αναγκαίο να ΑΥΞΗΘΕΙ ο ΑΡΙΘΜΟΣ των ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ στις οποίες θα ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ οι ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΕΣ στην ΕΙΡΗΝΗ έναντι ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ, να γίνουν όλες οι ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ και να ΕΚΔΟΘΟΥΝ κατά περίπτωση οι απαιτούμενες ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ, προκειμένου η συνδρομή τους να ΜΗΝ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ στη φρούρηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ με αυτό τον τρόπο ΥΛΟΠΟΙΕΙΤΑΙ σύμφωνα με το νόμο σε περίοδο ειρήνης: πρώτον ο ΣΚΟΠΟΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ της Εθνοφυλακής, που συνίσταται στην ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ των Ενόπλων Δυνάμεων και δεύτερον η ΑΠΟΣΤΟΛΗ της Εθνοφυλακής, που είναι η ΣΥΜΒΟΛΗ της στην ΑΜΥΝΑ της ΧΩΡΑΣ.
Για να ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ αυτό είναι απαραίτητο να ΚΑΘΟΡΙΣΤΟΥΝ στην ΕΙΡΗΝΗ οι ΝΕΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ, ο ΑΝΑΓΚΑΙΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ των ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΩΝ ανά Μείζονα Διοίκηση – Μείζονα Σχηματισμό (ΜΔ-ΜΣ) και Σχηματισμό, στις οποίες είναι ΧΡΗΣΙΜΟ να ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ και το ύψος της ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ που θα καταβάλλεται στους Εθνοφύλακες, για να υπολογιστεί το ύψος των αντίστοιχων δαπανών και να ζητηθεί η εκδήλωση ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ από τους Εθνοφύλακες για την ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ συμμετοχή τους στις αντίστοιχες αποστολές για την υλοποίησή τους.
Κάθε έτος θα ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ τα ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ των ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ στις οποίες μετέχουν εθελοντικά οι Εθνοφύλακες και με βάση τις εξελίξεις, τα πραγματικά γεγονότα και τις νέες ανάγκες θα αποφασίζονται οι κατάλληλες τροποποιήσεις των στοιχείων τους, ώστε να επιτυγχάνεται το μέγιστο αποτέλεσμα.
Αξίζει να σημειωθεί το μεγάλο ενδιαφέρον των Εθνοφυλάκων να συμμετέχουν εθελοντικά σε αποστολές των ΤΕΘ, στοιχείο το οποίο δείχνει την ισχυρή διάθεση προσφοράς τους στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Όσον αφορά στη φρούρηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων χρήσιμο είναι να εξεταστεί η αύξηση της ημερήσιας αποζημίωσης και του αριθμού των Εθνοφυλάκων.
Σημειώνεται ότι η έννοια της ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων στην εκπλήρωση της αποστολής τους από την Εθνοφυλακή ΔΕΝ σημαίνει ότι ο ΡΟΛΟΣ της είναι επικουρικός και περιορίζεται στην εκτέλεση δευτερευουσών αποστολών, όπως εσφαλμένα κάποιοι νομίζουν, αλλά αντίθετα είναι ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ, διότι τα ΤΕΘ είναι ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ, με αντίστοιχη ΟΡΓΑΝΩΣΗ και ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ στην ΕΙΡΗΝΗ, ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ και ΠΟΛΕΜΟ που είναι ΠΟΛΛΕΣ και ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ, με τη ΔΙΑΦΟΡΑ ότι στελεχώνονται από Αξιωματικούς και Οπλίτες ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΕΣ. Υπάρχουν πολυάριθμα ΤΕΘ, που βρίσκονται στις παραμεθόριες περιοχές από την Κέρκυρα έως το Καστελόριζο και από τη Νέα Βύσσα έως τα Χανιά.
Η Εθνοφυλακή εδράζεται στην εθελοντική και ανιδιοτελή προσφορά των Εθνοφυλάκων στην Πατρίδα, οι οποίοι είναι χιλιάδες και ως τοπικά διαμένοντες στην κυριολεξία «μάχονται υπέρ βωμών και εστιών», έχουν μεγάλη εμπειρία, υπηρετούν μαζί για μεγάλο χρονικό διάστημα και έχουν άριστη γνώση της μορφολογίας και των καιρικών συνθηκών της περιοχής που ενεργούν, ενώ πολλοί από τους Εθνοφύλακες έχουν εξειδικευμένες γνώσεις και επαγγελματική εμπειρία, πλεονεκτήματα τα οποία είναι αναγκαίο να αξιοποιηθούν κατάλληλα.
Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ των Εθνοφυλάκων στις ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ σε περίοδο ΕΙΡΗΝΗΣ θα έχει τα παρακάτω ΟΦΕΛΗ και γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ και ΧΡΗΣΙΜΗ για τη ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ του Στρατού Ξηράς και των Ενόπλων Δυνάμεων:
α. Θα συνδράμει στο έργο των Μονάδων του Σχηματισμού που υπάγονται τα ΤΕΘ, με αποτέλεσμα αυτές να μπορούν να επικεντρωθούν στην ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ που αποτελεί την βασική δραστηριότητά τους και το κύριο μέλημα των Διοικητών.
β. Θα αυξήσει τον αριθμό όσων επιθυμούν να υπηρετήσουν στην Εθνοφυλακή.
γ. Θα ανυψώσει το ηθικό των Εθνοφυλάκων.
δ. Θα ενισχύσει τους δεσμούς της Εθνοφυλακής, τόσο με τον Στρατό Ξηράς και τις Ένοπλες Δυνάμεις, όσο και με την τοπική κοινωνία και το κοινωνικό σύνολο ευρύτερα, με την αναγνώριση της χρησιμότητάς της από ακόμη περισσότερους, γεγονός που θα προσελκύσει πιο πολλούς και θα αυξήσει τον αριθμό αυτών που επιθυμούν να υπηρετήσουν στην Εθνοφυλακή.
ε. Θα αναβαθμίσει και θα δώσει νέα δυναμική στο θεσμό.
Η Εθνοφυλακή στο πλαίσιο της αποστολής των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί παράγοντα ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ της ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ της ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ για να ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ αποτελεσματικά τις ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ.
Τα αναφερόμενα ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΥΝ:
α. Την ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ της ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΗΣ, η οποία συμβάλλει αποτελεσματικά στην ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΙΣΗ της Πατρίδας μας σε βαθμό που ΔΕΝ είναι υπερβολή να ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ότι αποτελεί ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ.
β. Την ΑΝΑΓΚΗ να ΟΡΙΣΤΕΙ ως ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ η ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΥΝΑΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ της Εθνοφυλακής σε περίοδο ΕΙΡΗΝΗΣ.
γ. Την ΑΝΑΓΚΗ να ΤΕΘΕΙ ως ΣΤΟΧΟΣ η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ με τον ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟ ΤΡΟΠΟ των ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ του ΝΟΜΟΥ, για τον οποίο καταβάλαμε πολύ μεγάλη προσπάθεια να εκπονηθεί και να προχωρήσει η νομοθετική διαδικασία μέχρι την ψήφισή του και ΚΥΡΙΩΣ η ΑΥΞΗΣΗ του ΕΥΡΟΥΣ των ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ στις οποίες ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ οι ΕΘΝΟΦΥΛΑΚΕΣ στην ΕΙΡΗΝΗ, προκειμένου η Εθνοφυλακή να καταστεί αποτελεσματικότερη και να συμβάλει στην αμυντική θωράκιση της χώρας, επιτυγχάνοντας στην πράξη την αναβάθμισή της.
Σημειώσεις:
[1] https://www.e-nomothesia.gr/kat-enoples-dynameis/n-5018-2023.html
[2] Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης, https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/c8827c35-4399-4fbb-8ea6-aebdc768f4f7/12186757.pdf?fbclid=IwAR1Ve8qg0fxlrH3xuRu85NEHaRprofDoE94x9XKTqkB7sglauv0LrqWR4Yk, σελ. 66
[3] https://www.dimokratiki.gr/12-02-2023/neos-nomos-gia-tin-ethnofylaki-meta-apo-40-chronia-4-mines-kai-2-imeres/?fbclid=IwAR0DOCD_uJ0wT_yWmsOp4nHYmyistguRBDApLdPFVq5CW-ipV_hd87fEZvU
[4] https://www.anixneuseis.gr/%CE%BA%CE%AF%CE%BC%CF%89%CE%BD-%CE%BA%CF%89%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82%CE%BD%CE%AD%CE%BF%CF%82-%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%BF%CF%86%CF%85/?fbclid=IwAR1dGTXUyDHMpP6dqw_oEJSwFn7Ixj7lFd-pKLBkr-zY9bi657BQPnpzNGs
[5] https://diplomaticpoint.com/2023/02/11/%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%ce%bd%cf%8c%ce%bc%ce%bf%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%ce%b8%ce%bd%ce%bf%cf%86%cf%85%ce%bb%ce%b1%ce%ba%ce%ae-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%ac-%ce%b1%cf%80%cf%8c-4/?fbclid=IwAR3n1Ki4wYrLVQ5-KPQ3aqavG9uiQXrrmxW0mvR2U22kK-Oha5D0l1r8oQs
[6] https://www.staratalogia.gr/2023/02/40-4-2.html?fbclid=IwAR3A8qSO7mp6MvWLImWD7zs3yo8z2C1iAwJ-Jf3zwKh3XqlJMycQA6Rh1Tk
[7] https://newsbase.gr/2023/02/neos-nomos-gia-tin-ethnofulaki-meta-apo-40-xronia-4-mines-kai-2-imeres-2965801.html?fbclid=IwAR2ycT37m-vjb_ETH3t47M8Nm_CnTwk-zkXge6iiEbgd6zT2tIlkgzW6q20
[8] https://www.pentapostagma.gr/ethnika-themata/stratos-xiras/7150744_neos-nomos-gia-tin-ethnofylaki-meta-apo-40-hronia-4-mines-kai
[9] https://aegeanews.gr/news/greece-society/467371/neos-nomos-gia-tin-ethnofylaki-meta-apo-40-chronia-4-mines-kai-2-imeres/?fbclid=IwAR0CnYsg9nB41jiwiU_zaa98QUAwG9_vcyPxVOYsVmETG9YU7ReJ828rtbs
[10] https://www.enoplos.gr/2023/02/40-4-2.html?m=1&fbclid=IwAR3RqTj_Q5vWWDNJzuplYyTnavwf2L5r1evoCmDqpUYleC4tpOFKKUFWdyw
[11] https://twitter.com/e_amyna/status/1627562984691171329?fbclid=IwAR0oQgBm9NEtBKsAvyhwIIPpIwhlFaR6pmK-nVuCs9F928F66pMFr4SCSS0
[12] Για το έτος 2022 καθορίστηκε ο αριθμός των Εθνοφυλάκων στους 746 και η ημερήσια αποζημίωση σε 16 ευρώ, δηλ. η δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού ανέρχονταν στο ποσό των 4.356.640 ευρώ (746 Εθνοφύλακες x 16 ευρώ x 365 ημέρες). Ο αριθμός των Εθνοφυλάκων που χρησιμοποιούνται και εναλλάσσονται στη φρούρηση αποθηκών είναι υπερδιπλάσιος των 746.
[13] Ειδική Έκθεση, https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/c8827c35-4399-4fbb-8ea6-aebdc768f4f7/12186759.pdf?fbclid=IwAR1vNJewUmmlcxFIe4gCFF52pV6EdxEXb4Zs0s52xx6GZsRpCXZ_LHTxYcs, σελ. 4843
[14] Έκθεση Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/c8827c35-4399-4fbb-8ea6-aebdc768f4f7/12186758.pdf?fbclid=IwAR0OySHIAF9M7ClpG1d2nWQ9iOyHX6_f3pkHyuii5Q9EORNGspK9nReDlXw, σελ. 4836 και 4837
*Υποστράτηγος ε.α. Κίμων Κωστής στο βαθμό του Ταξίαρχου διετέλεσε Διευθυντής Εθνοφυλακής του ΓΕΣ από 6 Μαρτίου 2017 έως 8 Μαρτίου 2019 και από 8 Νοεμβρίου 2019 έως 11 Μαρτίου 2022, συνολικά για 4 έτη και 4 μήνες.
Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης από το Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, Πτυχιούχος του Τμήματος Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου και απόφοιτος της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ).