Ένα σύντομο αλλά ενδιαφέρον ορειβατικό ταξίδι πραγματοποίησε στο Μοντενέγκρο (Μαυροβούνιο) από 3 έως 7 Ιουλίου 2021 ο γράφων, μέλος του ΕΟΣ Αχαρνών και του Συλλόγου Πεζοπορίας Ορειβασίας Τρικάλων .
Το ταξίδι άρχισε την 3 Ιουλ. με προσγείωση αργά το βράδυ στην πρωτεύουσα Ποντγκόριτσα του Μαυροβουνίου. Η ίδια η χώρα ευρίσκεται μεταξύ Σερβίας, Αλβανίας, Κροατίας και Βοσνίας και βρέχεται στα δυτικά από την Αδριατική. Μικρή και πτωχή χώρα στηρίζεται στον τουρισμό και στην γεωργία της.
Η πρωτεύουσα δεν έχει πάνω από 150.000 κατοίκους, πλην όμως είναι γραφική, συμπαθητική και ζωντανή με ενδιαφέρον εθνικό μουσείο, εντυπωσιακή υπερυψωμένη γέφυρα επί του ποταμού Ρέμπνιτσα και μεγάλο και ωραιότατο καθεδρικό ναό του Σωτήρος Χριστού της Ορθόδοξης Εκκλησίας του Μαυροβουνίου (σ.σ. υπάγεται στο Πατριαρχείο Σερβίας).
Τα κάτω του Δούναβη Βαλκάνια, επαρχία της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για αιώνες υπό το όνομα Ιλλυρικόν, παρέμειναν πιστά στην Ορθοδοξία και υιοθέτησαν το κυριλλικό αλφάβητο τον 9ο αιώνα με τον πλήρη εκχριστιανισμό όλων των Σλάβων.
Δείτεκαι αυτά
Έξω όμως από τα βυζαντινά σύνορα, ο Πάπας της Ρώμης επανέφερε το λατινικό αλφάβητο και τα λατινικά στην λειτουργία των σλαβικών εκκλησιών μετά τον θάνατο των αδελφών Μεθόδιου και Κύριλλου.
Κατά την αρχαιότητα (7ος αιών π.Χ.) η μαυροβουνιακή ακτή φιλοξενούσε ελληνικές αποικίες. Οι σύγχρονες παραλιακές πόλεις Μπούτβα και Κότορ αποτελούν παραφθορές ελληνικών ονομασιών και στα μουσεία τους φυλάσσονται αρχαία πυθάρια, κίονες και άλλα αντικείμενα, όπως ο γράφων διαπίστωσε σε άλλο ταξίδι του εκεί.
Η έλευση των Ρωμαίων αύξησε την ακμή της περιοχής με την ίδρυση νέων πόλεων στην ενδοχώρα, όπως η Διόκλεια, γενέτειρα του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού, επί της οποίας χτίστηκε πολύ αργότερα η σημερινή πρωτεύουσα Ποντγκόριτσα.
Η επαφή της Ιστορίας της χώρας με την δική μας δεν περιορίζεται μόνον στις αποικίες. Η περιοχή νοτίως του Δουνάβεως (του Μαυροβουνίου συμπεριλαμβανομένου) ήταν μέχρι τα μακεδονικά σύνορα το ελληνιστικό βασίλειο της Θράκης (4ος-1ος αιών π. Χ.) με πρώτον βασιλιά τον στρατηγό του Μεγ. Αλεξάνδρου Λυσίμαχο και πολλά αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής φυλάσσονται στο εθνικό μουσείο.
Η ρωμαϊκή περίοδος (1ος π.Χ.-5ος αιών μ.Χ.) διακόπηκε από τις εισβολές των Ούνων του Αττίλα και Γερμανών Οστρογότθων, οι οποίοι-ως γνήσιοι Ούνοι και Γερμανοί που ήταν- ερήμωσαν με τρομερές σφαγές τα βόρεια και κεντρικά Βαλκάνια και οι Ελληνορρωμαίοι της ακτής εγκατέλειψαν τον τόπο για Ελλάδα και Ιταλία.
Η επανακατάκτηση της περιοχής από την Κωνσταντινούπολη τον 6ο αιώνα αποκατέστησε την ρωμαϊκή τάξη μέχρι την έλευση των Σλάβων τον 6ο αιώνα, οι οποίοι γέμισαν τον ερημωμένο τόπο και έκτοτε κατοικούν σ’αυτόν.
Το Μαυροβούνιο ήταν βυζαντινή επαρχία και από τα τέλη του 12ου αιώνα τμήμα του σερβικού βασιλείου μέχρι το 1460, οπότε κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. 
Το 1711 μια επανάσταση στο Τσέτιντζε ( την πρώτη πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου)υπό τον τοπικό Επίσκοπο απελευθέρωσε μια μεγάλη περιοχή. Οι Τούρκοι έφυγαν οριστικά το 1878 με τον ρωσο-τουρκικό πόλεμο, ο οποίος απελευθέρωσε τα Βαλκάνια.
Το Μαυροβούνιο ως ανεξάρτητο κράτος έλαβε μέρος στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο καταλαμβάνοντας την Σκόδρα. Πλην όμως η μαυροβουνιακή ανεξαρτησία δεν κράτησε πολύ. Το 1918 με το τέλος του Α’ Παγκ. Πολέμου Σέρβοι κομιτατζήδες ενσωμάτωσαν το Μαυροβούνιο στην Σερβία.
Το 1944 στην Κατοχή, η Ποντγκόριτσα βομβαρδίστηκε αγρίως από τους Γερμανούς. Η ανεξαρτησία ήλθε πάλι το 2006, οπότε μετά την οριστική ήττα της Σερβίας κατά τον Γ’ Βαλκανικό Πόλεμο (1991-1999) κατά τον οποίον το Μαυροβούνιο παρέμεινε αμέτοχο με ηγέτη τον σοφό Μπουλάτοβιτς, προτίμησε να αποσχισθεί από την Μικρή Γιουγκοσλαβία και έκτοτε παραμένει ανεξάρτητο
(σ.σ. πολλοί Μαυροβούνιοι πάντως επιθυμούν επανένωση με την Σερβία, πλην όμως είναι μειοψηφία).
Ο γράφων την 4 Ιουλ. κατέλυσε στην ωραία κωμόπολη Αντριέβιτσα στην περιοχή των Δειναρικών Άλπεων (εκεί καταλήγουν) έχοντας απολαύσει για 4 ώρες μια υπέροχη θέα της μαυροβουνιακής υπαίθρου με υπέροχα ποτάμια κυκλωμένα από θεόρατα βραχώδη και δασωμένα βουνά, χάρμα οφθαλμών.
Οι αγροί όμως είναι λίγοι, όπως και οι κάτοικοι. Υπάρχουν διάσπαρτοι οικισμοί ξυλοκόπων, γεωργών και κτηνοτρόφων.
Η Δευτέρα 5 Ιουλίου ήταν αφιερωμένη στην ανάβαση του όρους Βασογιέβισκι (υψ. 2461μ.) που ανήκει στο Περιφερειακό Ορεινό Πάρκο Κόμοβι, κοντά στα αλβανικά σύνορα. Με μισθωμένο αυτοκίνητο έφθασα στο σημείο Έτνο Σέλο Στάβνα σε υψόμετρο 1760μ., όπου υπάρχει γραφικός κτηνοτροφικός οικισμός.
Ο καιρός δεν ήταν ιδανικός, υπήρχαν σύννεφα και ομίχλη κάλυπτε τα ψηλότερα μέρη. Το Βασογιέβισκι είναι βουνό καθαρά αλπικό με πεδίο βραχώδες και απαιτεί προσοχή μην χάσει κανείς το μονοπάτι με τα σημάδια του.
‘‘Για την Ελλάδα ρε γαμώτο” είπα και ξεκίνησα με ψιλόβροχο και σε καθεστώς απόλυτης μοναξιάς.
Με σκληρή ανάβαση δυόμισυ ωρών η μικρή, συμπαθητική ελληνική σημαιούλα μου και απαραίτητος σύντροφος στα ταξίδια μου, κυμάτιζε στην κορυφή του Βασογιέβισκι την 11.30 π.μ.
Η ανάβαση σε μερικά σημεία απαιτεί χρήση των 4 άκρων και σε κάποια άλλα περάσματα υπάρχουν ακόμη παγωμένα χιόνια, η διάβαση των οποίων απαιτεί άπειρη προσοχή, διότι πτώση εδώ είναι συνήθως μοιραία για τον ορειβάτη.
Την 13.30 έφθασα στο σημείο εκκινήσεως και επέστρεψα στην Αντριέβιτσα, όπου συνέχισα με μια πεζοπορική διαδρομή δύο ωρών στα ωραία δάση πέριξ της πόλης.
Η Τρίτη 6 Ιουλίου ήταν η τελευταία ημέρα ανάβασης. Με μισθωμένο αυτοκίνητο έφθασα την 09.00 π.μ. στην Κοιλάδα Γκρεμπάγιε, όπου ευρίσκεται ο μικρός οικισμός Κατούν σε υψόμετρο 1680μ.
Ήμουνα στο Εθνικό Πάρκο Προκλέτιγιε εντός του νομού Πλαβ και κοντά στο τριεθνές Μαυροβουνίου- Αλβανίας-Σερβίας. Άρχισα την ανάβαση την 09.20. Η ημέρα ήταν καλή και ηλιόλουστη και υπήρχε εδώ αρκετός ορειβατικός κόσμος.
Επίσης, σε αντίθεση με την προηγούμενη, η πορεία διέσχιζε ένα ωραιότατο δάσος οξυάς που θύμιζε Ροδόπη.
Συνάντησα μια ομάδα 12 Γερμανών τους οποίους προτίμησα να προσπεράσω και την 11.35 π.μ. ήμουν στην κορυφή Ποπαντίγια (υψ. 2057μ.), η οποία είναι σερβική.
Τέλος, την 13.30 ανέβηκα στην κορυφή Βολούσνιτσα (υψ. 1876μ.), η οποία είναι μαυροβουνιακή και την 14.30 ήμουν στο Κατούν και επέστρεψα στην Αντριέβιτσα, αφού πρώτα επισκέφθηκα την ωραιότατη λίμνη Πλαβ με τα καθαρά νερά και τα πλούσια νούφαρα.
Αποχαιρέτησα το Μαυροβούνιο την 7 Ιουλίου πλήρης εικόνων και εμπειριών. Δυστυχώς, πολλοί νέοι εγκαταλείπουν την χώρα σε αναζήτηση καλύτερης ζωής και οι πολιτικοί κατηγορούνται για διαφθορά, όπως μου είπε ο οδηγός μου.
Τα Βαλκάνια είναι από τους ομορφότερους τόπους του πλανήτη. Δεν χρειάζεται να ξιπαζόμαστε με άλλους τόπους και δη ευρωπαϊκούς, ενώ τόσο κοντά μας έχουμε τα κάλλιστα των καλυτέρων. Συνιστώ εντόνως όλους τους ελληνικούς ορειβατικούς συλλόγους να προγραμματίζουν Μαυροβούνιο.
Εύχομαι, κλείνοντας στον συμπαθέστατο λαό του Μαυροβουνίου την καλύτερη των τυχών.
Ιωάννης Ξηρός Ταξίαρχος Ε.α
