Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στη σφαγή της Χίου που «ήταν απλώς ο προάγγελος της τουρκικής θηριωδίας. Η οποία, στην συνέχεια, γιγαντώθηκε κατά του ελληνικού έθνους με την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας».
«Τη μνήμη αυτή του μαρτυρίου των προγόνων μας», είπε ο κ. Παυλόπουλος, «την κρατούμε άσβεστη στην ιστορική μας συνείδηση ως εθνικό χρέος. Και την υπενθυμίζουμε στο διηνεκές προς την γείτονα Τουρκία όχι για λόγους εκδίκησης που, άλλωστε, είναι αίσθημα άγνωστο στον πολιτισμό των Ελλήνων».
«Αλλά και για να την ωθήσουμε», τόνισε, «ν’ αντιληφθεί, ιδίως υπό την σημερινή κρίσιμη συγκυρία του προσφυγικού δράματος που αφορά πρωτίστως τον Άνθρωπο και την αξία του, ότι η ειρηνική συνύπαρξη και ο αλληλοσεβασμός, με βάση τους κανόνες του συνόλου του διεθνούς δικαίου, θ’ αποτελούσε κι ένα είδος έμπρακτης συγγνώμης, καθώς και ανάληψης των ευθυνών της έναντι της Ελλάδας και της ιστορίας της».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε, ακόμη, στο ότι «στη Χίο εμφανίσθηκαν και καθιερώθηκαν, ήδη από τον 7ο αιώνα π.Χ., και δη με συγκεκριμένους κανόνες δικαίου, οι πρώτοι θεσμοί άμεσης δημοκρατίας».
Τόνισε δε ότι «προς την κατεύθυνση της υπεράσπισης της ευρύτερης ιδέας της Δημοκρατίας πρέπει να πιστωθεί στην Χίο η μεγάλη συμβολή της στην επανάσταση των Ιώνων εναντίον της περσικής κυριαρχίας και στην τελική απόκρουση της περσικής εισβολής».
Επίσης, αναφέρθηκε «στη βάρβαρη σφαγή της 30ης Μαρτίου 1822 από τους Τούρκους», που «πότισε το δένδρο της Ελευθερίας, η οποία υπήρξε το επιστέγασμα της Εθνεγερσίας του 1821».
«Η απελευθέρωση της Χίου από τον τουρκικό ζυγό, στις 11 Νοεμβρίου του 1912, και η οριστική ενσωμάτωσή της στον Εθνικό μας κορμό, μας δίνει την ευκαιρία αλλά και μας επιβάλλει το χρέος να θυμόμαστε και να έχουμε ως οδηγό για το μέλλον, ιδίως υπό τις σημερινές κρίσιμες περιστάσεις, την τριπλή, τουλάχιστον, συμβολή του Λαού αυτής της ιστορικής ψηφίδας της Πατρίδας μας:
Πρώτον, την συμβολή στην διαμόρφωση των δημοκρατικών θεσμών από την αρχαιότητα και στην απόκρουση της περσικής εισβολής, η οποία και καθόρισε την πορεία του Δυτικού Πολιτισμού εν γένει.
Δεύτερον, την συμβολή στην ευόδωση της Εθνεγερσίας του 1821, μεσ’ από τον ποταμό αίματος της Σφαγής της Χίου, δείγμα γραφής, δυστυχώς, της τουρκικής βαρβαρότητας.
Και, τρίτον, την συμβολή στην διαχρονική οικονομική άνθηση του Έθνους, όπως η συμβολή αυτή εκφράζεται μεσ’ από την εδραίωση της ελληνικής εμπορικής θαλασσοκρατορίας ως σήμερα».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αναχωρήσει για την Αθήνα νωρίς σήμερα το απόγευμα, και αφού προηγουμένως επισκεφθεί Στρατιωτικό φυλάκιο στη ζώνη ευθύνης της ΑΔΤΕ