Ιδιαίτερης βαρύτητας είναι η προσκυνηματική εκδρομή που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις αρχές Αυγούστου από την Ιερά Μονή Αγίου Αρσενίου Χαλκιδικής με την ευκαιρία της δεσποτικής εορτής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Πρόκειται για ένα διήμερο γεμάτο συναισθήματα θρησκευτικά και εθνικά, αφού οι προσκυνητές επισκέπτονται μοναστήρια, εκκλησίες και στρατόπεδα στη Θράκη και αφουγκράζονται την αγωνία των κατοίκων.
«Θέλουμε να παριστάμεθα στην ιερά πανήγυρη της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Μέγα Δέρειο και έχουμε καθιερώσει αυτή την προσκυνηματική εκδρομή στη Θράκη.
Κάθε χρόνο συμμετέχουν σε αυτήν περίπου 50 πιστοί» αναφέρει στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο μοναχός Αρσένιος από την Ιερά Μονή Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκου Χαλκιδικής. Και προσθέτει:
«Στο Μέγα Δέρειο, στα ορεινά Πομακοχώρια του νομού Εβρου, ζουν περίπου 1.000 κάτοικοι. Οι περισσότεροι είναι σουνίτες και αλεβίτες, ενώ πλέον υπάρχουν μόνο πέντε χριστιανοί».
Ο π. Αρσένιος εκφράζει μέσα από την «Ορθόδοξη Αλήθεια» τα θερμά του συγχαρητήρια στον Μητροπολίτη Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνό για το προσκύνημα μνήμης και την πορεία στοργής που πραγματοποιεί κάθε χρόνο στο Μέγα Δέρειο.
Μάλιστα, επισημαίνει ότι οι χριστιανοί από τα γύρω χωριά που συμμετέχουν στον εορτασμό είναι εκατοντάδες, ενώ το «παρών» δίνει και ο Στρατός. Εξάλλου, τα Πομακοχώρια επισκέπτονται χριστιανοί από όλη τη χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. 
«Οι Πομάκοι δεν είναι Τούρκοι» επισημαίνει ο π. Αρσένιος. Και διευκρινίζει: «Πρόκειται για αρχαία φυλή, με ξανθούς και γαλανομάτηδες.
Επειδή όμως εξισλαμίστηκαν κάποια στιγμή μετά την άλωση της Θράκης, αλλά και λόγω της πολιτικής που άσκησε η Τουρκία μέσω του προξενείου, κάποιοι έχουν αποκτήσει τουρκική εθνική συνείδηση.
Στα σχολεία, εξάλλου, διδάσκονται υποχρεωτικά την τουρκική γλώσσα, ενώ είναι άξιο αναφοράς το γεγονός ότι η μειονότητα στη Θράκη δεν είναι εθνική αλλά θρησκευτική. Είναι σημαντικό όμως ότι έχουν κρατήσει ακόμη κάποια χριστιανικά στοιχεία και αρκετά έθιμα, όπως, για παράδειγμα, συνηθίζουν να σταυρώνουν το ψωμί προτού το κόψουν, ενώ τιμούν και σέβονται την Παναγία και τον Αϊ-Γιώργη».
Πομάκοι
Επιπλέον, περιγράφει προβλήματα που αντιμετωπίζει η Θράκη: «Η ορθόδοξη και η ελληνική παρουσία στη Θράκη μας υπάρχει, αλλά ειδικά εκεί, στα Πομακοχώρια, είναι έντονη η ανάγκη στήριξης. Οι κάτοικοι στο Μέγα Δέρειο δηλώνουν απερίφραστα τη χαρά και την αγάπη τους σε κάθε μας επίσκεψη». Ο π. Αρσένιος αναφέρεται και στο σημαντικό πνευματικό και κοινωνικό έργο που επιτελούν όλοι οι Μητροπολίτες της Θράκης.
Το ταξίδι αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί προσκύνημα μνήμης, τιμής και ευγνωμοσύνης προς τους προαπελθόντες χριστιανούς, που έχτισαν κάτω από αντίξοες συνθήκες στο κέντρο του χωριού την όμορφη Εκκλησία της Θείας Μεταμορφώσεως, για να είναι εσαεί αδιάψευστο τεκμήριο ότι εκεί έζησαν και επιβιώνουν ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία.
Ο π. Αρσένιος, αναφερόμενος στο πρόγραμμα της εκδρομής, σημειώνει: «Περιλαμβάνει πολλές στάσεις σε διάφορους ναούς και ιερές μονές της Θράκης. Κάθε χρόνο επισκεπτόμαστε τη Γλαύκη, ένα Πομακοχώρι της Ξάνθης». Μ
Δείτεκαι αυτά
άλιστα, εξηγεί: «Στο σημείο αυτό τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένας λόχος καταδρομών και η παρουσία του είναι πολλαπλώς ωφέλιμη». Και προσθέτει: «Εκτός από την παρουσία του Στρατού, είναι σημαντική και η ύπαρξη του στρατιωτικού ιατρείου, το οποίο δεν εξυπηρετεί μόνο τους οπλίτες, αλλά και όλους τους κατοίκους των γύρω περιοχών, χωρίς καμία απολύτως διάκριση».
«Η Πολιτεία θα πρέπει να δείξει πολλή προσοχή στα ζητήματα της Θράκης»
Εν συνεχεία ο π. Αρσένιος κάνει λόγο για τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου, μέσα στο στρατόπεδο, που θεμελιώθηκε το 2011 και εγκαινιάστηκε έναν χρόνο αργότερα.
«Τον σέβονται όλοι οι Πομάκοι και λειτουργεί κάθε δεκαπέντε ημέρες. Είναι για όλους μας πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ύστερα από περίπου έξι αιώνες ξαναχτυπά εκεί η καμπάνα της Ορθόδοξης Εκκλησίας» επισημαίνει.
Η επόμενη στάση γίνεται στο οχυρό της Νυμφαίας, πάνω από την Κομοτηνή, το βορειότερο οχυρό της Γραμμής Μεταξά. «Πηγαίνουμε ακόμα στα μοναστήρια της ευρύτερης περιοχής της Αλεξανδρούπολης και του Σουφλίου, ενώ μετά την επίσκεψή μας στο Μέγα Δέρειο πηγαίνουμε στον λόφο καταδρομών στη Νέα Σάντα της Ροδόπης. Και εκεί ο Στρατός φυλάττει Θερμοπύλες.
Ακριβώς δίπλα από το στρατόπεδο υπάρχει ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου, που εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων» τονίζει ο π. Αρσένιος, ο οποίος αναφέρεται στη συγκίνηση και την ευγνωμοσύνη όλων των προσκυνητών, αλλά και στη θερμή φιλοξενία του Στρατού.
Καταλήγοντας, μεταφέρει τα συναισθήματα των προσκυνητών από την εκδρομή και υπογραμμίζει: «Ολοι οι προσκυνητές είναι ιδιαίτερα συγκινημένοι όχι μόνο για τη μεγάλη δεσποτική εορτή, αλλά και διότι σε αυτούς τους χώρους αναβαπτιζόμαστε και εθνικά. Αισθανόμαστε περισσότερο ορθόδοξοι και Ελληνες»
. Μάλιστα, καλεί την Πολιτεία «να αντιμετωπίζει τα ζητήματα της Θράκης με πολλή προσοχή, ώστε να κρατηθούν ψηλά η πίστη και το εθνικό αίσθημα».
