«Βάφτισε» την επιχείρηση «Ασπίδα» για την επιτήρηση των ελληνοτουρκικών συνόρων, πρότεινε την κατασκευή του περιβόητου φράχτη των 12 χιλιομέτρων, που μείωσε κατακόρυφα την είσοδο λαθρομεταναστών από το χερσαίο τμήμα του Έβρου, γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα πώς λειτουργούν τα κυκλώματα «δουλεμπόρων», ενώ, όπως ο ίδιος λέει, η μνήμη του και η ψυχή του είναι γεμάτες από ιστορίες, οι περισσότερες τραγικές, που «μιλούν» για ανθρώπους που χάθηκαν στα «φουσκωμένα» νερά του ποταμού.
Με 35 χρόνια υπηρεσίας στην ακριτική αυτή περιοχή, ο Αντιστράτηγος ε.α., Γεώργιος Σαλαμάγκας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «φύλακας του Έβρου».
Σύμφωνα με τον κ. Σαλαμάγκα, ο Έβρος «στοχοποιήθηκε» από τα κυκλώματα διακίνησης το 2010, όταν μετατοπίστηκαν οι μεταναστευτικές ροές από τα παράλια άλλων ευρωπαϊκών χωρών προς την Ελλάδα. Αυτό είχε ως συνέπεια ο Έβρος να μετατραπεί σε πύλη εισόδου και να διέρχεται από εκεί το 88% με 90% των μεταναστών, που εισέρχονταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πώς έγινε στόχος
«Το 2010 είχαμε ένα τεράστιο πρόβλημα. Ξαφνικά ο Έβρος άρχισε να απασχολεί και την Ελλάδα και την Ευρώπη, γιατί “στοχοποιήθηκε” από τους διακινητές σαν πύλη εισόδου. Το 2009 η Αστυνομική Διεύθυνση Ορεστιάδας είχε 3.521 συλλήψεις μεταναστών και το 2010 ξαφνικά έφτασαν τις 36.000. Στα ίδια περίπου νούμερα κυμάνθηκε και η Αλεξανδρούπολη. Το 2009 συνέλαβε 4.800 μετανάστες και το 2010 συνέλαβε άλλους 11.000», εξηγεί ο αντιστράτηγος ε.α., κ. Σαλαμάγκας.
Ο ίδιος προσθέτει: «Την περίοδο εκείνη είχαμε μία μετατόπιση μεταναστευτικών ροών από τα παράλια της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας προς την Τουρκία και μία δεύτερη μετατόπιση από τα δικά μας θαλάσσια σύνορα προς τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, δηλαδή στην περιοχή του Έβρου».
Όπως λέει, αυτό συνέβη, γιατί όλοι οι αλλοδαποί μπορούσαν να ταξιδέψουν στην Τουρκία χωρίς να χρειάζονται βίζα. «Τότε παρατηρήσαμε πάρα πολύ μεγάλες εισροές από Αλγερία, Τυνησία, Μαρόκο, δηλαδή από Βόρεια Αφρική, αλλά και από Κεντρική Αφρική προς Τουρκία και από εκεί στην Ελλάδα μέσω του Έβρου.
Να φανταστείτε ότι το 2009 στην περιοχή της Ορεστιάδας είχαν συλληφθεί 188 Αλγερινοί και το 2010 είχαμε πάνω από 6.500 υπηκόους Αλγερίας», αναφέρει.
Με… πλακάτ
Ήταν τέτοια η κατάσταση, όπως εξηγεί, που οι διακινητές «στήνονταν» έξω από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης κρατώντας… πλακάτ, που έγραφαν επάνω “Αθήνα”. «Στην Τουρκία έφταναν οι αλλοδαποί είτε ως διακινούμενοι είτε ως τουρίστες.
Όπως μας έλεγαν οι ίδιοι έξω από το αεροδρόμιο τους περίμεναν διακινητές με πλακάτ, που θα τους μετέφεραν από Τουρκία στην Αθήνα μέσω Έβρου. Αυτό γινόταν από το 2010 έως και το 2012», αναφέρει ο κ. Σαλαμάγκας και προσθέτει: «Γιατί επελέγη όμως αυτό το δρομολόγιο; Το 2009 είχε αποναρκοθετηθεί η περιοχή του Έβρου. Κάτι που είχε ανακοινωθεί και το έμαθαν οι διακινητές, επίσης ήταν ασφαλέστερος δρόμος, γιατί πρόκειται για χερσαίο τμήμα, οπότε απέφευγαν το ταξίδι στη θάλασσα και τρίτον ήταν ένα οικονομικότερο δρομολόγιο».
Επιχείρηση «Ασπίδα»
Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα η κατάσταση στον Έβρο παρουσιάζει πολύ μεγάλη βελτίωση σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια. «Το 2011 οι δύο αστυνομικές διευθύνσεις Ορεστιάδας και Αλεξανδρούπολης είχαν 55.000 συλλήψεις, ενώ το 2012 η Ορεστιάδα είχε 23.266 συλλήψεις και η Αλεξανδρούπολη 7.100. Από το 2013 η διαφορά είναι θεαματική. Η Ορεστιάδα είχε 420 συλλήψεις, ενώ ακόμη λιγότερες ήταν οι συλλήψεις στην Αλεξανδρούπολη», εξηγεί ο ίδιος.
Τον Αύγουστο του 2012 άρχισε η επιχείρηση ευρείας κλίμακας με την κωδική ονομασία «Ασπίδα», της οποίας ο Στρατηγός Σαλαμάγκας υπήρξε «νονός».
Στο πλαίσιο της επιχείρησης αυτής, ενισχύθηκαν οι δύο αστυνομικές διευθύνσεις Ορεστιάδας και Αλεξανδρούπολης με πολύ μεγάλο αριθμό αστυνομικών, με οχήματα, τζιπ, ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά και πλωτά μέσα, ενώ αναπτύχθηκαν «ενέδρες» κατά μήκος της κοίτης του ποταμού Έβρου, καθώς και περιπολίες με πλωτά μέσα εντός του ποταμού
. Στις 2 Αυγούστου του 2012 στην περιοχή της Ορεστιάδας συνελήφθησαν σε μία μέρα 421 παράνομοι μετανάστες, μάλιστα τα συγκεκριμένα νούμερα έχουν χαραχτεί τόσο έντονα στη μνήμη του Στρατηγού Σαλαμάγκα, που δε χρειάζεται καν να συμβουλευτεί τα στατιστικά στοιχεία.
Το πλεονέκτημα του φράχτη
«Έκτοτε οι αριθμοί έπεσαν κατακόρυφα. Όσοι μετανάστες περνούσαν μέχρι τότε σε μία μέρα στη συνέχεια περνούσαν σε ένα χρόνο. Επίσης, πρότεινα στο υπουργείο και τη δημιουργία του φράχτη στο χερσαίο τμήμα του Έβρου, όπως και την κατασκευή ενός συστήματος επιτήρησης που θα έδινε εικόνα στο Κέντρο Επιχειρήσεων. Μάλιστα, στη συνέχεια τοποθετήθηκαν κάμερες και σε ένα τμήμα του ποταμού σε μήκος 45 χιλιομέτρων. Από την κατασκευή τους και μετά διαπιστώσαμε το εξής: το 2010 μπήκαν παράνομα στην Ελλάδα από την περιοχή της Ορεστιάδας 36.000 μετανάστες από τους οποίους οι 26.000 πέρασαν από τα 12 χιλιόμετρα του χερσαίου τμήματος. Το 2011 συνελήφθησαν στο συγκεκριμένο τμήμα μόλις 890 μετανάστες και το 2012 άλλοι 560. Ωστόσο, ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει ότι ο φράχτης έχει συνολικά 22 πόρτες, όταν εντοπίζουμε άτομα που έχουν ανάγκη, εννοείται ότι επιτρέπουμε την είσοδο», τονίζει ο αντιστράτηγος ε.α.
Οι μέθοδοι των κυκλωμάτων
«Οι εγκληματικές οργανώσεις διακίνησης ανθρώπων έχουν πλοκάμια σε όλες τις χώρες, είτε αυτές είναι χώρες προέλευσης είτε ενδιάμεσες είτε προορισμού και ο τρόπος διακίνησης ποικίλλει. Μέχρι το 2009 είχαμε έναν τρόπο διακίνησης, τα έτη 2010, 2011 και 2012 είχαμε άλλο τρόπο διακίνησης και στη συνέχεια τα κυκλώματα άλλαξαν και πάλι τις μεθόδους τους. Μέχρι το 2009 οι παράνομοι μετανάστες οδηγούνταν από την Τουρκία στην Ελλάδα μέσω του Έβρου, πήγαιναν σε προκαθορισμένα σημεία της εθνικής οδού και από εκεί τους παραλάμβαναν φορτηγά με κρύπτες και τους «κατέβαζαν» στην Αθήνα.
Από το 2010 οι λαθρομετανάστες εισέρχονταν κυριολεκτικά μόνοι τους. Κάποιους τους εντοπίζαμε και τους συλλαμβάναμε, αλλά πολλοί έρχονταν και μας έβρισκαν μόνοι τους», τονίζει ο κ. Σαλαμάγκας.
Με το… ΚΤΕΛ
Όπως επισημαίνει οι μετανάστες έφταναν στα κέντρα κράτησης ή ακόμη και στα τμήματα γιατί ήξεραν πως θα έπαιρναν ένα υπηρεσιακό σημείο και θα αφήνονταν ελεύθεροι και… νόμιμοι πλέον να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε μέρα έφευγαν τεράστια γκρουπ μεταναστών με το… ΚΤΕΛ προς Αθήνα.
Από το 2012 και μετά οι διακινητές άρχισαν να περνάνε μικρά γκρουπ των 10 – 15 ατόμων από δύσβατα σημεία του ποταμού Έβρου με προορισμό την ελληνική πλευρά. Στη συνέχεια με φορτηγά ή με «πειραγμένα» αυτοκίνητά τους μετέφεραν στην Αθήνα. Μάλιστα, έφερναν φτηνά ΙΧ από τη Γερμανία, τους άλλαζαν μηχανές, ώστε να αναπτύσσουν ιλιγγιώδεις ταχύτητες.
Οι χώροι κράτησης
«Δημιουργήθηκαν νέοι χώροι κράτησης στη Θράκη και μαζί με το Κέντρο στο Φυλάκιο υπήρχε η δυνατότητα κράτησης μεγαλύτερου αριθμού μεταναστών. Μέχρι τον Αύγουστο του 2012 οι μετανάστες έπαιρναν υπηρεσιακά σημειώματα και απελευθερώνονταν την ίδια μέρα ή την επομένη. Στη συνέχεια έγινε γνωστό πως όσοι έμπαιναν στην Ελλάδα θα κρατούνταν και έτσι μειώθηκαν και οι μεταναστευτικές ροές», αναφέρει ο κ. Σαλαμάγκας και προσθέτει:
«Με είχαν ρωτήσει κάποια στιγμή οι Ευρωπαίοι αν είμαστε ικανοποιημένοι από τους χώρους που δημιουργήθηκαν και τους είπα “όχι δεν είμαστε ευχαριστημένοι, γιατί εμείς οι Έλληνες είμαστε συνηθισμένοι να φιλοξενούμε σωστά”.
Οι συνθήκες δεν ήταν αυτές που θα έπρεπε να είναι, αλλά ήταν πάρα πολύ μεγάλος ο αριθμός των ατόμων που διέρχονταν από τη χώρα. Έναν άνθρωπο, όταν τον έχεις κρατούμενο και σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων να τον έχεις, δεν παύει να είναι κρατούμενος. Συνεπώς δε θα του αρέσει. Προσπαθεί λοιπόν με κάθε τρόπο να φύγει. Έτσι λοιπόν μας έκαναν τεράστιες ζημιές στο χώρο αυτό με σκοπό να μας αναγκάσουν να τους απελευθερώσουμε».
Ιστορίες φρίκης στα παγωμένα νερά
Στα 35 χρόνια της θητείας του στον Έβρο ο κ. Σαλαμάγκας γνώρισε πολλές φορές το σκληρό πρόσωπο όχι της ζωής, αλλά των ίδιων των ανθρώπων. «Πολλές απώλειες ανθρώπων. Για τους λαθρομετανάστες ο Έβρος είναι η αφετηρία της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή, αλλά οι διακινητές δε σέβονται τίποτα. Θυμάμαι μια απίστευτη ιστορία, την οποία νομίζω δεν πρέπει να έχει ξεχάσει κανείς από όσους ήμασταν εκεί και τη ζήσαμε. Σε μία βάρκα ήταν, μεταξύ άλλων, ένα αντρόγυνο με τα τρία ανήλικα παιδιά τους και τη γιαγιά. Όταν κάποια στιγμή η βάρκα αναποδογύρισε, τα παιδιά ήταν τα πρώτα που πνίγηκαν. Οι γονείς σώθηκαν, αλλά οι σκηνές που ακολούθησαν και ο πόνος τους δεν περιγράφονται με λόγια», θυμάται ο κ. Σαλαμάγκας.
«Τους πέταξαν στο ποτάμι»
Ο ίδιος εξιστορεί και ίσως τη μεγαλύτερη τραγωδία στα νερά του Έβρου. «Στα τέλη Ιουνίου του 2010 στο τριεθνές οι διακινητές κυριολεκτικά έριξαν στο ποτάμι μια μεγάλη ομάδα μεταναστών και τους είπαν ότι από το σημείο εκείνο μπορούσαν να περάσουν περπατώντας. Δυστυχώς όμως είχε βρέξει τις προηγούμενες μέρες, το ποτάμι είχε «φουσκώσει» και είχε γίνει επικίνδυνο.
Εκείνη τη μέρα περισυλλέξαμε 22 νεκρούς λαθρομετανάστες και σχεδόν άλλους τόσους εντόπισαν νεκρούς και οι αρχές στην τουρκική πλευρά. Μια τραγωδία χωρίς προηγούμενο. Βγάζαμε συνεχώς πτώματα.
Η δυσκολότερη στιγμή ήταν όταν εντοπίσαμε μια γυναίκα και λίγο αργότερα βγάλαμε νεκρό το 12χρονο κοριτσάκι της. Τι να πεις σε αυτήν τη μητέρα;», σημειώνει.
Πηγή: Εφημερίδα ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ (Κατερίνα Αγοραστού)