Έπειτα από χρόνια εντάσεων, Ουάσινγκτον και Άγκυρα φαίνεται πως εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο επανεκκίνησης των σχέσεών τους στο κρίσιμο ζήτημα των F-35, με τον Αμερικανό πρέσβη στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, να δηλώνει ότι «υπάρχει πλέον πραγματική προοπτική εξομάλυνσης».
«Το Κογκρέσο είναι ανοιχτό»
Μιλώντας στο κρατικό πρακτορείο Anadolu κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Σμύρνη, ο Μπάρακ τόνισε ότι «το αμερικανικό Κογκρέσο είναι ανοιχτό στο να ξαναδεί το ζήτημα» και έκανε λόγο για ουσιαστική ευκαιρία να κλείσουν οι εκκρεμότητες μέχρι το τέλος του 2025.
Στο επίκεντρο βρίσκονται οι αμερικανικές κυρώσεις CAATSA που επιβλήθηκαν μετά την αγορά των S-400 από τη Ρωσία το 2019, η οποία και οδήγησε στον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35, παρότι η Άγκυρα είχε ήδη συνεισφέρει οικονομικά και τεχνολογικά.
Νέα στρατηγική συνεργασία;
Ο πρέσβης υπογράμμισε ότι τόσο ο πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν έχουν εκφράσει την επιθυμία να υπάρξει «νέα αρχή» στις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Παράλληλα, ανέφερε ότι η προοπτική συμφωνίας συγκεντρώνει τη στήριξη επιρροών στελεχών του Κογκρέσου, όπως ο Μάρκο Ρούμπιο.
«Το F-35 είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Αυτό που έχει σημασία είναι να χτίσουμε μια νέα στρατηγική σχέση», είπε ο Μπάρακ.
Όρος: απομάκρυνση των S-400
Παρά τις δηλώσεις αισιοδοξίας, η αμερικανική θέση παραμένει σταθερή: οποιαδήποτε συζήτηση για επιστροφή στο πρόγραμμα των F-35 προϋποθέτει την απομάκρυνση των ρωσικών συστημάτων S-400 από την τουρκική επικράτεια.
Ο Ερντογάν έχει ζητήσει πολλές φορές την άρση των κυρώσεων, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα αναζωογονούσε τη διμερή αμυντική συνεργασία, χωρίς όμως να δεσμεύεται για απομάκρυνση των S-400.
Ρεαλιστικός στόχος συμφωνίας έως τέλους 2025
Ο Αμερικανός πρέσβης εμφανίστηκε βεβαιωμένος ότι οι δύο πλευρές μπορούν να ξεπεράσουν τα εμπόδια, λέγοντας πως η επίλυση του ζητήματος είναι ρεαλιστικός στόχος για το 2025.
Παράλληλα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει νέα ώθηση σε υψηλό επίπεδο, με πιθανή συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν, καθώς και επαφές μεταξύ των διπλωματικών ηγεσιών των δύο χωρών.